Amino Alliance is een voedingssupplement dat gebaseerd is op Nobelprijswinnend onderzoek en waar een wetenschapper zijn naam aan heeft verbonden. Het bestaat uit de aminozuren L-arginine pidolaat, L-lysine, L-glutamine en het suiker isomaltulose. De speciale vorm van L-arginine, in combinatie met de twee aminozuren als hulpstof zouden Amino Alliance bewezen effectief maken. Zo zou het bijdragen aan een goede bloedsomloop, een goed immuunsysteem, een betere en diepere slaap, een sneller herstel na sport en ziekte, het vertragen van veroudering en het behoud van een gezonde huid en sterke nagels en haren. Het bewijs daarvoor ontbreekt echter en het maken van dergelijke claims is bovendien niet toegestaan.
In dit artikel
Samenvatting
- Amino Alliance is het gedachtengoed van Diederik van Nederveen. Voor de ontwikkeling heeft hij de hulp ingeroepen van zijn oom, emeritus hoogleraar organische chemie prof. dr. Arne van der Gen (cv). Amino Alliance is een poeder van 8,5 gram. Voor een optimaal resultaat wordt geadviseerd om Amino Alliance kort voor het naar bed gaan in te nemen, het liefst op een lege maag, opgelost in een half glas lauw water. Het bestaat uit:
- L-arginine pidolaat
- L-lysine
- L-glutamine
- Isomaltulose
- een natuurlijke smaak modulator
- Het belangrijkste ingrediënt is het neutrale L-arginine pidolaat (L-arginine gebonden aan pidolinezuur). Het ‘gewone‘ basische L-arginine zou namelijk moeilijk het celmembraan kunnen passeren en daardoor onvoldoende werkzaam zijn. De andere twee aminozuren (L-lysine en L-glutamine) zijn hulpstoffen. Hoeveel L-arginine erin zit wordt niet vrijgegeven, maar dat zal rond de één gram zijn. Dat is relatief weinig wanneer je beseft dat we met de voeding zo’n 4-6 gram binnenkrijgen en er in studies meestal doseringen van 6-30 gram/dag zijn gebruikt.
- Amino Alliance zou de volgende gezondheidsvoordelen hebben:
- Het geeft je immuunsysteem een enorme boost.
- Het ondersteunt de cardiovasculaire gezondheid
- Het verbetert de bloeddruk.
- Het is gunstig voor actieve intimiteiten.
- Het zorgt voor een betere, diepere en kortere slaap.
- Het laat je dromen beter herinneren.
- Het vergroot je zelfvertrouwen.
- Het gaat veroudering tegen (anti-aging).
- Het kan de nierfunctie verbeteren.
- Het voert afvalstoffen sneller af.
- Het stimuleert herstel na het sporten, operaties en ziekte.
- Het ondersteunt de spieropbouw.
- Het vermindert spierpijn.
- Het helpt bij de botgenezing.
- Het heeft een positief effect op het geheugen.
- Het verbetert de alertheid.
- Het helpt gezonde en sterke nagels te behouden.
- Het leidt altijd gegarandeerd tot een snellere groei van haar en nagels.
- Het helpt bij het behoud van een normale huid.
- Het versnelt de wondgenezing (met 30%).
- De gezondheidsvoordelen zijn gebaseerd op wat gebruikers aangeven (feedbackclaims).
- De gezondheidsvoordelen van Amino Alliance zouden veroorzaakt worden door een toename van de productie van stikstofmonoxide (NO) en groeihormoon. Bewijs dat Amino Alliance de productie van NO en groeihormoon stimuleert en vervolgens tot de geclaimde gezondheidsvoordelen leidt ontbreekt echter.
- Amino Alliance is (na 14 jaar op de Amerikaanse markt) voornemens om de eerste gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde studies uit te voeren. Dat is goed nieuws, hoewel het aan de late kant. Het is nu wachten hoe die eruit gaan zien, naar welke uitkomsten er gekeken gaat worden, of die vooraf geregistreerd gaan worden, op welke manier die gepubliceerd gaan worden, door wie die uitgevoerd gaan worden en wat uiteindelijk de resultaten zijn. Het geeft wel aan dat dergelijk bewijs er vooralsnog niet is.
- Op de website Amino-alliance.nl stonden voorheen gezondheids- en medische claims die niet zijn toegestaan. Nadat ze daarop geattendeerd zijn hebben ze contact opgenomen met de Keuringsraad waarna die claims zijn/worden verwijderd (uiterlijk eind april 2023). Op andere mediakanalen van Amino Alliance staan echter nog steeds en/of worden nog steeds nieuwe reclame-uitingen geplaatst die niet zijn toegestaan, bijvoorbeeld:
- Op de website van Amino Alliance (screenshot, screenshot)
- Op de website van Besef (screenshot, screenshot)
- Op het Youtube-kanaal van Besef
- In de uitzendingen van het RTL-4 programma ‘Nederland Ontdekt‘
- Op Bol.com (screenshot, screenshot)
- In berichten op Facebook van Amino Alliance (screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, video, screenshot, screenshot)
- In berichten op Facebook van Besef (screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, screenshot, screenshot)
- In berichten op Instagram van Besef en Amino Alliance (screenshot, screenshot)
- In gedrukte media (Men’s Health, Runners World, Foodies, algemeen)
- Omdat door Amino Alliance claims gemaakt blijven worden die niet zijn toegestaan en op andere mediakanalen niets is aangepast heb ik op 10 maart 2023 een klacht ingediend bij de ‘Reclame Code Commissie‘ (RCC). De klachtenprocedure daarvan loopt momenteel nog.
Reactie van Amino Alliance
Amino Alliance heb ik de gelegenheid gegeven om op dit artikel te reageren. Op 31 maart 2023 heeft Van Nederveen in een e-mail aangeven dat hij en Van der Gen daar gebruik van zullen maken. Van Nederveen wist toen dat ik een klacht had ingediend bij de ‘Reclame Code Commissie‘ (RCC) want dat heb ik hem 10 maart 2023 laten weten:
“Inmiddels heb ik een klacht ingediend bij de Reclame Code Commissie. Onder andere omdat voor Amino Alliance claims gemaakt blijven worden (ook na 18 februari) die, naar mijn mening, niet zijn toegestaan. Het is nu aan de Reclame Code Commissie (of de voorzitter) om daarover te oordelen.”
Op 3 april 2023 ontving ik echter een e-mail waarin ze formeel aangaven het schriftelijk contact met mij te verbreken omdat ik achter hun rug om en zonder waarschuwing een klacht had ingediend bij de RCC. Dat zou een vruchtbare uitwisseling van gedachten en ideeën in de weg staan. Als reactie daarop heb ik Van Nederveen en Van der Gen een (dacht ik) laatste e-mail gestuurd. Van Nederveen heeft daar echter op 5 april wel op gereageerd. Zijn reactie gaf aanleiding gaf om nogmaals te reageren. Het geeft een samenvatting van het contact tussen Amino Alliance en mij.
Geachte heer Van der Gen / beste Diederik,
Bedankt voor de duidelijke e-mail. Dit zal dan ook mijn laatste e-mail aan jullie zijn. Daarin wil ik wel een aantal punten nogmaals duidelijk neerzetten, ook omdat ik dhr. Van der Gen niet bij alle correspondentie betrokken heb.
Reclame Code Commissie
Een klacht bij de RCC was te voorkomen geweest. Volgens mij heb ik jullie in het begin uitvoerig over de regelgeving geïnformeerd en heb ik jullie meer dan voldoende tijd gegeven om aanpassingen te maken. Daarvoor ben ik bijvoorbeeld meegegaan met de deadline die jullie van de Keuringsraad hebben gekregen en met het voorstel van Diederik om daarna nog een keer met elkaar in gesprek te gaan. Mijn eigen deadline van eind januari 2023 (na het telefonisch gesprek met Diederik) heb ik ook opgeschoven. Prima, als dat tot antwoorden en een oplossing leidt, maar dat had ik allemaal niet hoeven doen. De ruimte die jullie gekregen hebben zullen weinig adverteerders waartegen een klacht wordt ingediend gekregen hebben.
Helaas heeft Diederik niet gereageerd op mijn vragen over de voortgang van de aanpassingen en het contact met de Keuringsraad. Tot mijn verbazing zag ik wel regelmatig nieuwe berichten op sociale media voorbij komen met gezondheid- en medische claims die niet zijn toegestaan (zie bijlagen). Ook in de laatste afleveringen van Nederland Ontdekt werd gezegd dat er geen claims gemaakt mogen worden, maar ondertussen bleven die wel gewoon gemaakt worden in de uitzending. Op de website van Amino Alliance staat nu:
“Amino Alliance® Het nummer 1 Amino Supplement van Nederland”
Die reclame-uiting is niet aan de Keuringsraad voorgelegd en zou niet van een toelating zijn voorzien, aldus de Keuringsraad. Het zijn slechts enkele voorbeelden. Ook toen ik die voorbeelden naar Diederik heb gestuurd heeft hij er niet op gereageerd met een verklaring, een uitleg, excuses of iets dergelijks. Na alle tijd en energie die ik in de communicatie heb gestoken (zonder enige intentie tot het indienen van een klacht) voel ik mij dan niet serieus genomen. Kunnen jullie je daar iets bij voorstellen? Wat heeft Amino Alliance dan geleerd, vraag ik mij oprecht af.
De klachten die ik heb ingediend hebben allemaal betrekking op claims die in maart 2023 zijn gemaakt. Claims die voor die tijd zijn gemaakt en verwijderd heb ik niet meegenomen. Het gaat dus om claims die gemaakt zijn ná de deadline die jullie van de Keuringsraad hebben gekregen. Wanneer de klachten gegrond worden verklaard is het Amino Alliance die de ‘Nederlandse Reclame Code’ (NRC) overtreedt. Allereerst is het aan Amino Alliance om de NRC niet te overtreden, waardoor ik geen gegronde klacht kan indienen. Ik neem overigens aan dat ik niet eerst hoef te dreigen of te waarschuwen met een klacht bij de RCC voordat Amino Alliance conform de regelgeving gaat werken? Amino Alliance wist (of had inmiddels moeten weten) dat die claims niet zijn toegestaan, maar bleef ze bewust op andere kanalen maken. Verdient Amino Alliance dan nog een waarschuwing? Bovendien ben ik niet in dienst van Amino Alliance, al leek het er soms wel op. Het kan natuurlijk ook zijn dat jullie van mening zijn dat de claims die jullie blijven maken niet in strijd zijn met de NRC. Dan is een klacht bij de RCC niet iets waar jullie je zorgen om moeten maken.
Een andere optie die ik had was om een klacht in te dienen bij de ‘Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit’ (NVWA). Die kan een bedrijf waarschuwen of afhankelijk van de ernst en reikwijdte van de overtreding een boete opleggen. Bij de NVWA wordt de klacht echter uit handen van de klager genomen en starten ze een eigen onderzoek op basis van de klacht. Mijn vermoeden is dat de consequenties voor Amino Alliance dan groter zouden zijn.
Vruchtbare uitwisseling van gedachten en ideeën
In de afgelopen vijf maanden heb ik nauwelijks antwoord op mijn vragen gekregen (lees ze maar eens terug). Diederik heeft een aantal keer aangegeven te wachten op een reactie van dhr. Van der Gen, waarna hij naar de overgebleven vragen zou kijken. Maar daar is hij niet op terug gekomen. Een reactie die ik van dhr. Van der Gen kreeg wordt gewaardeerd, maar dat was ook geen antwoord mijn vragen.
4 november 2022
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx”
7 november 2022
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.”
14 december 2022
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.”
16 december 2022
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxx.”
6 februari 2023
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.”
Ook op de vraag naar misleidende gezondheidsclaims van Solgar is geen antwoord gekomen. En op concrete vragen die ik aan dhr. Van der Gen heb gesteld kreeg ik op 9 januari 2023 als reactie:
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.”
Is dat een intentie om tot een vruchtbare uitwisseling van gedachten en ideeën te komen? Als op die manier op mijn vragen wordt gereageerd krijg ik de indruk dat mijn vragen niet serieus worden genomen. Dat is contrasterend met wat ik 3 november 2023 nog als antwoord kreeg van Diederik:
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx”
Dat is natuurlijk jullie goed recht en als dat jullie reactie is, is dat zo. Maar daarmee wordt vanuit Amino Alliance niet aan een “vruchtbare uitwisseling van gedachten en ideeën” gewerkt. En nu word ik als boeman en saboteur van een vruchtbaar gesprek aangewezen waardoor jullie het nodig vinden om het schriftelijk contact verbreken. Ook dat mag natuurlijk, maar ik heb daar een andere visie op die ik jullie niet wilde onthouden. De vraag is overigens of dat voor Amino Alliance een verstandige beslissing is geweest, maar daar bemoei ik mij niet mee.
Eerdere e-mail aan Diederik
Mijn beweegredenen tot het indienen van een klacht heb ik ook in het artikel staan. Daar heb ik Diederik op 28 maart 2023 een e-mail over gestuurd:
Regelgeving/Keuringsraad
“In ons telefoongesprek op 18 januari 2023 gaf je aan dat jullie van de Keuringsraad ongeveer een maand de tijd kregen om de aanpassingen door te voeren. Dat zou dus tot rond half februari zijn. Die datum houd ik dan ook aan. Daarbij neem ik overigens aan dat jullie al eerder dan 18 januari van de Keuringsraad een maand de tijd hadden gekregen. Je hebt op 16 december 2023 immers al aangegeven een deskundige te zullen raadplegen. Rond half februari 2023 zouden we weer contact daarover hebben.
Op mijn e-mail van 20 februari waarin ik informeer over de stand van zaken heb je niet gereageerd. Ook op mijn e-mail van 4 maart 2023 (die ik 10 maart 2023 nogmaals heb gestuurd omdat je die tijdens een vlucht bent kwijtgeraakt) heb je niet gereageerd. Daar komt nog bij dat jullie ook in maart 2023, zelfs tot en met gisteren, gewoon claims blijven maken die niet zijn toegestaan (zie de bijlagen voor enkele voorbeelden). De Keuringsraad was daar duidelijk over in hun e-mail van 17 maart 2023 aan de Stichting Reclame Code. In hoeverre nemen jullie de regelgeving en mijn input dan serieus vraag ik me af.
Met betrekking tot jullie Video-Winactie wil ik waarschuwen dat ervaringen van gebruikers in een commerciële context onder reclame-uitingen vallen en derhalve aan de claimswetgeving moeten voldoen. Anders zouden bedrijven relatief eenvoudig de claimswetgeving kunnen omzeilen. Daarnaast is het niet toegestaan om in een commerciële context selectief positieve gebruikservaringen te delen. Zie ook: https://www.npninfo.nl/nieuws-en-persberichten/nieuwsbericht/verwijzen-naar-trustpilot-reviews/
Onderbouwing van de gezondheidsvoordelen
Naast mijn reguliere werkzaamheden vind ik het zinvol, leerzaam en leuk om mensen te informeren over voeding en gezondheid en over misstanden op dat gebied. Bijvoorbeeld bedrijven die claims maken die niet zijn toegestaan. Daar is onvoldoende toezicht op en de regelgeving is niet bij iedereen bekend. De consument is daar het slachtoffer van. Artikelen die ik daarover schrijf op mijn website, zoals die over Amino Alliance, zijn vaak een combinatie van beide. Het gaat overigens niet alleen over het maken van claims die volgens de regelgeving niet zijn toegestaan. Bovenal gaat het mij om de vraag of de gezondheidsvoordelen die door jullie worden genoemd onderbouwd kunnen worden. Al eerder heb ik aangegeven dat ik dat belangrijker vind dan de regelgeving. Het artikel gaat daar ook grotendeels over. Die onderbouwing ontbreekt echter, wat ik in mijn artikel toelicht. Daarom is mijn artikel ook nog relevant wanneer jullie nergens geen claims meer zouden maken die niet zijn toegestaan. Jullie hebben ze immers wel gemaakt (en nog steeds op Besef.nl en jullie Amerikaanse website) en het blijft jullie overtuiging. Anders zouden jullie het wel van de markt halen. Dat is prima, maar het is wel een reden voor mij om er een artikel over te schrijven. Wanneer je echter in staat bent om de claims te onderbouwen met RCT’s (wat jullie beweren) ben ik bereid om mijn klacht bij de RCC in te trekken en mijn artikel daarop aan te passen. Waaruit blijkt bijvoorbeeld, om te beginnen, dat Amino Alliance de NO-productie laat toenemen, in welke mate en bij welke doelgroep?”
Ter info
- In eerste instantie had ik op 3 maart 2023 de klacht bij de RCC ingediend (vier maanden na mijn eerste e-mail). Daar heb ik jullie beide van op de hoogte gebracht door middel van een e-mail. Deze late reactie en abrupte beëindiging van de schriftelijke communicatie begrijp ik daarom niet zo goed. Omdat de klacht echter te omvangrijk was en daardoor niet in behandeling werd genomen heb ik die na telefonisch overleg ingekort. De ingekorte versie heb ik op 10 maart 2023 ingediend.
- De toegang tot de conceptversie heb ik opgeheven en ik zal het artikel gereedmaken voor publicatie. Jullie reactie zal ik daarin samenvatten. Vergeet niet dat jullie alle gelegenheid hebben gekregen (en wat mij betreft nog steeds) om op dingen te reageren en aanpassingen voor te stellen. Het is jullie keuze om daar geen gebruik van te maken.
Persoonlijk wens ik jullie alle goeds!
Met vriendelijke groet,
Rob van Berkel
Beste Diederik,
Bij deze een reactie met een aantal vragen waarvan ik hoop dat je die wilt beantwoorden:
- Zoals eerder aangegeven is het mogelijk om (namens Amino Alliance) een reactie op het artikel te geven. Die reactie zal ik dan boven in het artikel plaatsen. Daarin kun je bijvoorbeeld aangeven wat je mij hebt geschreven. Willen jullie daar nog gebruik van maken? Of je zou toestemming moeten geven om jouw e-mail als reactie te plaatsen. Nu is het een samenvatting die ik gemaakt heb.
- Het punt was niet zozeer dat de aanpassingen niet snel genoeg gebeurde (al vind ik dat sommige aanpassingen lang duren). Dat was in ieder geval niet de reden voor mij om een klacht in te dienen. In overleg kun je veel kanten met mij op. Het punt is dat je tegen mij gezegd hebt dat jullie van de Keuringsraad tot ongeveer half februari de tijd kregen om aanpassingen door te voeren. Daarna zouden we weer contact hebben. Die tijd heb ik jullie gegeven. Die aanpassingen waren in maart echter gedeeltelijk doorgevoerd en je hebt herhaaldelijk niet gereageerd op mijn e-mails.
“Inmiddels zijn er op jullie website een aantal goede aanpassingen gedaan zie ik. Zijn die aanpassingen nu afgerond?” (e-mail d.d. 20 februari)
Daarin had je bijvoorbeeld kunnen aangeven wat de stand van zaken was met de Keuringsraad en dat jullie meer tijd nodig hebben. Dat had een andere situatie opgeleverd. Dat je dat niet gedaan hebt kun je mij niet verwijten. Daarnaast blijven er berichten op sociale media voorbij komen met gezondheids- en medische claims die niet zijn toegestaan. Zelfs vandaag nog (zie bijlage). Hoe verklaar je dat? En wat hebben jullie als team dan geleerd vraag ik me af. Dan kan ik weinig anders concluderen dan dat Amino Alliance zich weinig aantrekt van wat de claimsverordening, de Keuringsraad en ik zeggen.
Dat zijn in het kort drie punten waardoor ik besloten heb om een klacht in te dienen. Volgens mij zijn dat legitieme redenen die te voorkomen waren geweest. En om dan om die reden het contact te verbreken vind ik eerlijk gezegd wel een beetje kinderachtig en onprofessioneel.
- Dat jullie een 100% geld-terug-garantie geven is netjes, maar dat staat los van wat ik ter discussie stel, namelijk: a) is er een onderbouwing voor de claims die gemaakt worden (is het aannemelijk dat de geclaimde voordelen bij de gebruiker optreden) en b) zijn de claims toegestaan? Gebruikers kunnen op verschillende manieren verbeteringen ervaren die los staan van de werkzaamheid (placebo, suggestie, andere aanpassingen, natuurlijk beloop). In RCT’s zie je dan ook regelmatig dat in de placebogroep verbeteringen worden gevonden. Zie bijvoorbeeld een meta-analyse naar het effect van placebo op slapeloosheid [1]:
“Results indicated that the pooled effect sizes of placebo treatment for all outcome variables were small to medium, but significant and robust. Moreover, we detected no significant differences in the efficacy of placebo treatment between objective (PSG) and subjective (sleep diary and questionnaires) assessments. Thus placebo responses were also detectable in association with objective variables like the PSG parameters. With respect to the proportion of the placebo response to the drug response, our results reveal that 63.56% (SD = 20.92) of the response to the medications are achieved even in the placebo group.”
En in een RCT waarin deelnemers een supplement kregen (soja-olie, CBD-olie, hop) of placebo (olijfolie) [2]:
“A marked improvement in the quality of sleep was observed in both placebo (62%) and active (65%) group (p = 0.52)…. Sleep efficiency, as measured by actigraphy, improved similarly in both groups during the treatment period, from 72% to 76% and 75% in the active and placebo group respectively (p = 0.91).”
Dus wie zegt dat wanneer gebruikers van Amino Alliance aangeven dat hun slaap is verbetert, dat niet komt door het placebo-effect? Kun jij dat uitsluiten? En dat is een structureel probleem dat telkens speelt. Dat geeft ook meteen het belang van placebogecontroleerde studies aan. Daarnaast vraagt het retour sturen een extra inspanning en dat zal heus niet iedereen die geen resultaat heeft ervaren doen.
- Natuurlijk begrijp ik dat jullie geen antwoord geven op vragen waarmee geheimen worden prijsgegeven. Waar ik het over heb zijn vragen waarvoor geen geheimen hoeven worden prijsgegeven. Bovendien had ik aangegeven dat wanneer jullie een vraag niet wilden of niet konden beantwoorden, jullie dat konden aangeven. Maar er is vaak gewoon niet op gereageerd. Op 4, 6 en 20 februari heb ik gevraagd of jullie bereid zijn om op een later moment mijn vragen te beantwoorden die ik 22 januari had gestuurd omdat het toen niet jullie prioriteit had. Daar heb ik geen antwoord op gekregen. Ook op mijn vraag of een gesprek van dhr. Van der Gen op één of andere manier mogelijk is, is niet gereageerd. Of waarom er regelmatig naar studies met het ‘gewone’ l-arginine wordt verwezen om de werking van Amino Alliance te onderbouwen, terwijl die studies door jullie gediskwalificeerd worden:
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx)
Je omschrijft het als “drang op antwoorden”, maar ik heb gewoon vragen gesteld, alleen kwam daar vaak geen antwoord of reactie op waardoor ik die ben gaan herhalen. Jullie zijn natuurlijk niet verplicht om mijn vragen te beantwoorden, maar het aantal vragen dat beantwoord is, of waar überhaupt op gereageerd is, is klein.
- Het kan volstrekt ongeloofwaardig klinken dat ik voor het schrijven van artikelen over bedrijven niet betaald krijg, maar jij stelde mij die vraag en ik geef je daar eerlijk antwoord op. Wanneer je mijn antwoord niet geloof had je die vraag niet hoeven te stellen. Maar fijn om te vernemen dat je suggereert dat ik geen gezond verstand heb 😊
Je moet beseffen dat geld niet de enige motivatie hoeft te zijn voor iemand om iets te doen. Iemand kan ook op basis van morele bezwaren en liefde voor het vak gemotiveerd zijn om iets te doen. Bedenk wel dat mijn artikelen over bedrijven vaak een combinatie zijn van a) onderbouwde kritieken op het bedrijf en b) algemene informatie wat ermee te maken heeft. In mijn artikel over Amino Alliance gaat bijvoorbeeld een aanzienlijk deel over L-arginine, stikstofmonoxide en groeihormoon. Voor mijn kritiek op Amino Alliance had dat niet zo uitgebreid hoeven te zijn. En het is ook niet zo dat ik vaak dergelijke artikelen schrijf. Maar je mag geloven wat je wilt.
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.”
Kun je aangeven welke bedrijven ik zou beschermen en op welke manier? Ik heb namelijk werkelijk geen idee waar je op doelt.
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx”
Interessant dat je dat schrijft, want dat is de kernvraag waar ik al maanden een antwoord op probeer te krijgen. Het klinkt nu als een slager die zijn eigen vlees keurt. Ik heb mijn eigen research gedaan en mijn conclusies getrokken, maar daar kunnen jullie je niet in vinden. Prima, maar overtuig me (en de lezers) dan van het tegendeel. Je zult begrijpen dat alleen het zeggen dat je weet dat het werkt weinig overtuigend voor mij is. Is jouw overtuiging dat Amino Alliance werkt alleen gebaseerd op de ervaringen van gebruikers (feedbackclaims)? Enkele zwakke punten daarvan (en waarom RCT’s nodig zijn om iets te kunnen zeggen over de effectiviteit):
- Gebruikers krijgen mogelijk ook andere voedings- en leefstijladviezen die tot verbetering leiden (bijvoorbeeld minder cafeïne voor het slapen gaan).
- Mensen die aan iets nieuws beginnen zijn in het begin vaak gemotiveerd, waardoor ze (on)bewust ook andere aspecten van hun voedings- en leefpatroon aanpassen en enige tijd kunnen volhouden.
- Gebruikers die door Amino Alliance opgebeld worden zullen vaak geneigd zijn tot het geven van sociaal wenselijke antwoorden.
- De verbeteringen die ervaren worden kunnen op suggestie berusten omdat men erin geloofd en resultaat verwacht (anders gaven ze er geen geld aan uit). De mens is daar gevoelig voor.
- De verbeteringen die ervaren worden kunnen echt zijn, maar veroorzaakt zijn door het placebo-effect.
- De verbeteringen die ervaren worden kunnen het gevolg van een spontaan beloop zijn.
- De verbeteringen die ervaren worden kunnen het gevolg van Amino Alliance zijn.
- Er is geen controlegroep waarmee een positief resultaat vergeleken kan worden.
- De gebruikers die een review invullen zijn niet zonder meer representatief voor alle gebruikers.
- Er kan een selectie plaatsvinden van alleen positieve resultaten (bijvoorbeeld ervaringsverhalen in ‘Nederland Ontdekt‘, testimonials en de uitgelichte reviews).
- Wanneer in commerciële mededelingen gezondheidsclaims worden gemaakt moet aannemelijk zijn dat de geclaimde effecten bij hem/haar zullen optreden. Daar zul je het met me eens zijn. Dat is echter niet zo eenvoudig aan te tonen omdat studies beperkingen hebben. Een associatie is bijvoorbeeld geen causaliteit. Zeker op het gebied van supplementen is een RCT’s de gouden standaard. Wanneer een aantal goede RCT’s dezelfde resultaten laten zien mag geconcludeerd worden dat het aannemelijk is dat die effecten bij de gebruiker zullen optreden. Op basis van gebruikerservaringen kun je dat onmogelijk concluderen, daar zal iedere wetenschapper het mee eens zijn. Wat zou ik volgens jou in mijn artikel moeten schrijven om de lezer ervan te overtuigen dat Amino Alliance werkt? De lezer kan dan zelf een afweging maken.
- In Business Class heb ik je afgelopen zondag horen zeggen:
“Nou blijkt er dus heel weinig op de markt aanwezig te zijn wat echt bewezen is te werken, dus aan supplementen. Er is nooit iemand die zijn naam erop plakt. Echt bewezen of het wel of niet werkt met ‘double-blind studies’. Dus het was een beetje een Wild Westen.”
Maar na 14 jaar op de Amerikaanse markt ontbreken die ‘double-blind studies’ ook voor Amino Alliance. Daarmee geef je dus indirect aan dat niet echt bewezen is dat Amino Alliance werkt.
- Ter informatie wil ik meegeven dat de RCC de klacht beoordeeld zoals die was op het moment waarop de klacht is ingediend. Aanpassingen na die datum zijn gemaakt worden niet bij de beoordeling betrokken. Het kan wel van invloed zijn op de aanbevelingen die gedaan worden.
- Is er data, geheim of niet, waaruit blijkt dat Amino Alliance de NO-productie stimuleert? Het is namelijk niet iets wat gebruikers merken en kunnen aangeven en de dosering L-arginine is laag.
- Kun je wat meer vertellen over de RCT’s die jullie voornemens zijn uit te voeren? Is dat met als doel om gezondheidsclaims voor Amino Alliance door de Europese Commissie goedgekeurd te krijgen?
- Fijn om te vernemen dat over twee weken de procedure bij de Keuringsraad is afgerond. Met belangstelling wacht ik het resultaat af.
In Nederland zeggen we: ‘Even goede vrienden’.
Wellicht spreken we elkaar in Amsterdam bij de zitting van de RCC.
Groeten,
Rob
Referenties:
- Winkler A, Rief W. Effect of Placebo Conditions on Polysomnographic Parameters in Primary Insomnia: A Meta-Analysis. Sleep. 2015 Jun 1;38(6):925-31.
- Cornu C, Remontet L, Noel-Baron F, Nicolas A, Feugier-Favier N, Roy P, Claustrat B, Saadatian-Elahi M, Kassaï B. A dietary supplement to improve the quality of sleep: a randomized placebo controlled trial. BMC Complement Altern Med. 2010 Jun 22;10:29.
Om privacyredenen is het helaas niet toegestaan om e-mails van Van Nederveen en Van der Gen te plaatsen.
Wat is Amino Alliance
Amino Alliance is een poeder met de aminozuren L-arginine pidolaat, L-glutamine, L-lysine, het suiker isomaltulose en een natuurlijke smaakmodulator (zie tabel 1) [1]. Het is dan ook opmerkelijk dat Van Nederveen in een video zegt dat Amino Alliance een combinatie is van aminozuren en enzymen (??) (zie screenshot). Er wordt gezegd dat Amino Alliance een op wetenschap gebaseerde formule is. Uniek eraan zou de vorm zijn van L-arginine en de combinatie van twee aminozuren als hulpstoffen.
Het belangrijkste ingrediënt in Amino Alliance is het neutrale
L-arginine pidolaat (L-arginine gebonden aan pidolinezuur). Het ‘gewone‘ basische L-arginine zou namelijk moeilijk het celmembraan kunnen passeren en daardoor onvoldoende werkzaam zijn. Meestal zijn het mineralen zoals calcium, magnesium en zink die aan pidolinezuur worden gebonden. De andere twee aminozuren zijn hulpstoffen. Hoeveel van die aminozuren erin zitten wordt niet vrijgegeven. Waarschijnlijk zit er ongeveer 1.200 mg L-arginine pidolaat en 1.200 mg L-lysine in. Deze hoeveelheden zijn namelijk gebruikt in een studie uit 1981 waar de formule op gebaseerd is [2]. Het suiker isomaltulose (palatinose) bestaat net als tafelsuiker (sacharose) uit glucose en fructose, maar heeft in plaats van een α-1,2-glycosidische binding via een enzymatische reactie een α-1,6-glycosidische binding gekregen (isomerisatie). Isomaltulose is de helft minder zoet dan sacharose en wordt langzamer opgenomen waardoor de glycemische index (32 versus 68) en glycemische lading (1,4 versus 2,9) lager is. Het wordt toegevoegd voor een goede opname van aminozuren en om langzaam energie te leveren aan de spieren.
Voedingswaarde | Per portie (8,5 gram) |
---|
Energie (kcal) | 32 |
Koolhydraten (gram) | 4,3 |
L-arginine pidolaat (gram) | ? |
L-glutamine (gram) | ? |
L-lysine (gram) | ? |
Isomaltulose (gram) | 4,3 |
Tabel 1: Voedingswaarde van Amino Alliance per portie (8,5 gram).
Het gebruiksadvies is om de inhoud van een zakje in een glas water op te lossen en twee uur na de laatste maaltijd van de dag (ongeveer rond bedtijd en voor het tandenpoetsen) op te drinken. Voor 32 zakjes betaal je zonder kwantumkorting €46,75, wat neerkomt op €1,37 per zakje. De prijs willen ze zo laag mogelijk houden zodat iedereen het zich kan permitteren. Een jaar geleden was de prijs overigens nog €37,50 voor 32 zakjes (€1,17 per zakje). Ter vergelijking betaal je voor capsules met alleen L-arginine tussen de circa €0,20 en €0,60 per 1.000 mg.
Amino Alliance staat op de NZVT-lijst
In Nederland heeft de Dopingautoriteit in 2003 het ‘Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport‘ (NZVT) opgezet [3]. Fabrikanten kunnen daar hun voedingssupplementen (per batch) laten testen op 160 dopinggeduide stoffen. Wanneer in een batch geen dopinggeduide stoffen worden aangetroffen wordt het op de NZVT-lijst gezet. Omdat het om batches gaat kan logischerwijs geen 100% garantie worden gegeven. Amino Alliance staat op die NZVT-lijst (zie screenshot). Amino Alliance beschrijft dit op hun website als [1]:
“In 2009 is na lang vooronderzoek het product Amino Alliance® in de VS geïntroduceerd, waar het een doorslaggevend succes is met veel tevreden gebruikers. Daar blijken ook veel sporters enthousiast over het product. Dit was de reden om na de overstap naar Nederland een onderzoek te laten doen door het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport (NZVT). De Dopingautoriteit heeft na onderzoek in het laboratorium vastgesteld dat ook topsporters het product Amino Alliance® mogen gebruiken.”
Het is echter niet de Dopingautoriteit die bepaalt of topsporters het wel of niet mogen gebruiken. Dat blijft de verantwoordelijkheid van de topsporter. In principe mag een topsporter ieder voedingssupplement gebruiken waarbij geen dopinggeduide stoffen op het etiket staan. De Dopingautoriteit geeft met het NZVT-systeem alleen meer zekerheid dat het voedingssupplement geen dopinggeduide stoffen bevat.
Verder schrijft Amino Alliance op hun website [1]:
“Amino Alliance® is goedgekeurd door het Nederlands Zekerheidssysteem Voedingssupplementen Topsport”
Het is echter niet zo dat het merk Amino Alliance is goedgekeurd. Het heeft alleen maar betrekking op een bepaalde batch die getest is. Dit wordt ook duidelijk vermeld door de Dopingautoriteit (zie screenshot):
“Let op: Het feit dat een product in de database staat genoemd, betekent niet dat dit product altijd heeft voldaan of altijd zal blijven voldoen aan de extra kwaliteitseisen die zijn opgesteld binnen het NZVT met het oog op mogelijke dopingcontroles. Daarom geldt een uitspraak over de kwaliteit van een bepaald product alleen maar voor de genoemde specifieke product-batch combinaties.”
Het ontstaan van Amino Alliance
De oprichters van Amino Alliance zijn Diederik van Nederveen en zijn oom em. prof. dr. Arne van der Gen. Van Nederveen is directeur van Amino Alliance, anti-aging-expert en voormalig acteur in Hollywood, stuntman, model en zeekapitein [4]. Hij heeft samengewerkt met acteurs als Steve Martin, Liam Neeson, Sean Penn en Arnold Schwarzenegger. Volgens Van Nederveen is Schwarzenegger iemand die veel van supplementen weet. Daarom heeft hij in 1993 in een gym een keer aan Schwarzenegger gevraagd wat een goed voedingssupplement is dat werkt. Van veel voedingssupplementen zou de werking namelijk niet wetenschappelijk bewezen zijn. Schwarzenegger zou hebben gezegd dat de effectiviteit bewezen moet zijn en dat een wetenschapper zijn naam eraan verbonden moet hebben. Van Nederveen ging vervolgens op zoek naar een effectief en natuurlijk voedingssupplement. Twee soorten onderzoek kwamen bij hem naar voren:
- Het onderzoek naar de ontdekking van stikstofmonoxide (NO) als signaalmolecuul in het cardiovasculaire systeem. Daarvoor is in 1998 aan drie ontdekkers de Nobelprijs voor fysiologie en geneeskunde uitgereikt.
- De studie van Isidori et al uit 1981 die laat zien dat de juiste combinatie van de juiste aminozuren (L-arginine pidolaat + L-lysine HCL) de productie van groeihormoon en insuline stimuleert.
Van Nederveen riep vervolgens in 2005 de hulp in van zijn oom Arne van der Gen, emeritus hoogleraar organische chemie aan de Universiteit Leiden [5]. Hij dook de wetenschappelijke literatuur van L-arginine in en gaf aan dat een product op basis van L-arginine van grote waarde zou kunnen zijn. Het viel hem op dat er soms wel gunstige effecten werden gevonden, maar soms ook niet. Volgens Van der Gen had dat te maken met de vorm van L-arginine. Hij heeft dat verder onderzocht en kwam tot de conclusie dat daar twee redenen voor zijn aan te wijzen [5]. Op basis daarvan ontwikkelde hij met behulp van laboratoria van andere bedrijven Amino Alliance en heeft Van der Gen zijn naam aan het product verbonden:

Sinds 2009 is Amino Alliance op de Amerikaanse markt als handelsnaam van ‘Go On Pure Nutritionals LLC‘ (Coöperatie Balanced-Health U.A. te Swolgen) waar het volgens Amino Alliance een doorslaggevend succes is met veel tevreden gebruikers. Op internet is echter nauwelijks iets te vinden over Amino Alliance in Amerika. En ‘Go On Pure Nutrtionals LLC‘ lijkt sinds 2021 opgeheven te zijn (zie screenshot) [6]. Sinds september 2021 is Amino Alliance ook in Nederland verkrijgbaar als productnaam van ‘Bonchef.nl BV‘.
Opmerkingen
- Onduidelijk is waaruit blijkt dat L-arginine moeilijk het celmembraan kan passeren en dat dit met Amino Alliance beter gaat. Via diffusie gaat dat inderdaad moeilijk, maar cellen beschikken over verschillende transporteiwitten die dat mogelijk maken [7, 8]. Het zou bovendien opmerkelijk zijn wanneer het lichaam geen mechanismen heeft voor de opname van een belangrijk aminozuur als L-arginine.
- Het voedingssupplement Recover-Me lijkt nagenoeg identiek te zijn aan Amino Alliance [9]. Zij hebben alleen twee versies en het is goedkoper. Eén versie is gericht op cellulaire regeneratie (Anti-aging) en één is gericht op cardiovasculaire gezondheid (Vasculair):
- “Zowel de formule Recover-Me Anti-Aging als de formule Recover-Me Vasculair hebben als belangrijkste taak het maximaliseren van de opname van L-Arginine in het lichaam om de productie van stikstofmonoxide in uw bloedvaten te bevorderen. In dat opzicht zijn ze hetzelfde en hebben ze dezelfde voordelen.
- Beide producten hebben dezelfde ingrediënten.
Ook Recover-Me spreekt over een hoogleraar organische chemie die geholpen zou hebben met de ontwikkeling:
- “Met een duidelijke visie, wisten we dat we een wereldwijd toonaangevende wetenschapper moesten vinden om ons te helpen bij het formuleren van Recover-Me, en gelukkig, we hem hebben gevonden! Een gerenommeerde professor in de organische chemie. Na een levenslange succesvolle carrière, was deze professor vastbesloten, om een formule van topkwaliteit te maken, die de productie van stikstofmonoxide in het lichaam optimaal zou stimuleren. Deze professor heeft geen commercieel belang! Integendeel, zijn hoofddoel is het verbeteren van de kwaliteit van leven. Deze passie maakt Recover-Me uniek in zijn soort!”
Recover-Me heb ik verschillende keren via e-mail vragen gesteld, maar daar is niet op gereageerd.
Beste heer/mevrouw,
Onlangs kwam ik op jullie website terecht waarin aangegeven staat dat jullie formule uniek is. Amino Alliance heeft echter dezelfde formule en geeft ook aan uniek te zijn [1]. Ze geven ook aan patenten te hebben om te voorkomen dat hun product wordt nagemaakt. Kunnen jullie daar iets over zeggen? Of kan ik daar iemand over spreken?
Jullie schrijven:
“Met een duidelijke visie, wisten we dat we een wereldwijd toonaangevende wetenschapper moesten vinden om ons te helpen bij het formuleren van Recover-Me, en gelukkig, we hem hebben gevonden! Een gerenommeerde professor in de organische chemie. Na een levenslange succesvolle carrière, was deze professor vastbesloten, om een formule van topkwaliteit te maken, die de productie van stikstofmonoxide in het lichaam optimaal zou stimuleren. Deze professor heeft geen commercieel belang! Integendeel, zijn hoofddoel is het verbeteren van de kwaliteit van leven. Deze passie maakt Recover-Me uniek in zijn soort!”
Welke professor is dat? Het heeft grote gelijkenis met emeritus prof. dr. Arne van der Gen die aan de basis stond van de ontwikkeling van Amino Alliance [2]. Hij is ook professor in de organische chemie.
Zijn er studies met jullie formule gedaan waarin de effectiviteit is aangetoond? Nu lijkt te worden aangenomen dat Recover-Me dezelfde positieve eigenschappen heeft als NO en groeihormoon. De vraag is echter of en in hoeverre Recover-Me die eigenschappen heeft. Dat zal eerst aangetoond moeten worden. En waaruit blijkt dat Recover-Me effectiever is dan gewoon L-arginine?
Met belangstelling zie ik jullie antwoorden tegemoet!
Met vriendelijke groet,
Rob van Berkel
Referenties
1. https://amino-alliance.nl/
2. https://amino-alliance.nl/over-ons/em-prof-dr-arne-van-der-gen/
Wat is Besef?
Naast Amino Alliance met de website van Amino-alliance.nl is er ook Besef met de website Besef.nl in Nederland en Fit-amino.de in Duitsland. Op Besef.nl wordt geschreven dat ze wetenschappelijk bewezen antwoorden geven op belangrijke vragen over uw gezondheid [10]. Daarnaast geven ze tips over onderwerpen als mentale versterking, trainingsschema, voeding, meditatie, vasten en nachtrust. Het betreft echter telkens een relatief kort basisartikel over de onderwerpen. Het is met name een website waarop Amino Alliance gepromoot wordt. Op de homepage wordt met name aandacht aan Amino Alliance geschonken met uiteenlopende gezondheidsclaim en de mogelijkheid om het te bestellen door te linken naar de verkooppagina van Amino Alliance.
Bij ieder onderwerp waarover ze schrijven wordt er verwezen naar Amino Alliance. Besef had tot januari 2023 hetzelfde KvK-nummer als Amino Alliance (61226157). Nu is Besef een handelsnaam van ‘Go On Pure Nutritionals‘, maar dat is Amino Alliance ook, maar dan met een ander KvK-nummer (60180633). In de Algemene Voorwaarden op de website van Amino Alliance staat wel (zie screenshot):
“Amino Alliance® is een handelsnaam van Bonchef.nl BV. Deze Algemene voorwaarden zijn ook van toepassing voor de merknamen Fit-Amino en Besef.nl.’
Van Nederveen is het gezicht van zowel Amino Alliance als Besef. In het tv-programma Nederland Ontdekt is er telkens de ‘Besef Health Class‘ (zie screenshot) [11]. Daarin geeft Van Nederveen namens Besef kort informatie geeft over één van de onderwerpen die ze op Besef.nl bespreken, om vervolgens Amino Alliance te promoten. Het tv-programma wordt ook mede mogelijk gemaakt door Amino Alliance en Besef. In een artikel van Besef staat [12]:
“Van Nederveen is bereid mensen individueel advies te geven. Hij is via besef.nl te bereiken.
Op de Facebookpagina van Besef staat ook hetzelfde adres van Amino Alliance (zie screenshot). Besef is duidelijk gelieerd aan Amino Alliance, hoewel dat op de website niet duidelijk naar voren komt. Ze doen voorkomen alsof ze op onafhankelijke wijze Amino Alliance adviseren [10].

Wat is L-arginine?
Arginine is een semi-essentieel aminozuur dat in 1886 voor het eerst werd geïsoleerd. In de natuur en in voedingssupplementen komt nagenoeg altijd de L-vorm voor, daarom spreken we van L-arginine. De ‘L‘ staat voor ‘laevo‘ (links). Dat betekent dat het aminozuur een structuur heeft waarbij gepolariseerd licht naar links draait. Er is ook D-arginine. De ‘D‘ staat voor ‘dextro‘ (rechts), maar daar kan het lichaam niet mee overweg.
Volwassenen kunnen L-arginine in voldoende maken uit de aminozuren ornithine, glutamine, glutamaat, proline en citrulline. Kinderen hebben daar moeite mee waardoor het voor hun een essentieel aminozuur is. Via de voeding krijgen we ongeveer 4-6 gram L-arginine binnen. Bronnen van L-arginine zijn eiwitrijke producten waaronder vlees (rood vlees, gevogelte), vis, zuivel, eieren, peulvruchten (soja, kikkererwten), noten en zaden (zie tabel 2). Met een stukje vlees krijg je dus al snel meer L-arginine binnen dan in een zakje Amino Alliance zit. Interessant is dat suppletie met L-citrulline effectiever lijkt te zijn in het verhogen van de L-argininespiegel in het bloed dan L-arginine zelf [13-15]. Je komt dan ook diverse supplementen tegen met L-citrulline die verkocht worden als NO-booster.
Voedingsmiddel | L-arginine (mg/100 gram) |
---|
Soja-meel | 2.903 |
Sesamzaden | 2.200 |
Zonnebloempitten | 2.200 |
Amandelen | 1.995 |
Walnoten | 1.580 |
Paranoten | 1.834 |
Biefstuk | 1.831 |
Varkensvlees | 1.684 |
Heilbot | 1.510 |
Kip | 1.410 |
Hazelnoten | 1.310 |
Zalm | 1.284 |
Parmezaanse kaas | 1.300 |
Kikkererwten | 708 |
Eieren | 749 |
Linzen | 659 |
Spinazie | 324 |
Witbrood | 308 |
Rijst | 174 |
Tabel 2: Hoeveelheid L-arginine in een aantal voedingsmiddelen [16].
Ongeveer 40% van de arginine die we binnenkrijgen wordt door de darm en lever afgebroken (first-pass metabolisme). De overige 60% is bij talloze biologische processen betrokken waaronder de citroenzuurcyclus, het immuunsysteem, het bloedvatenstelsel, de productie van creatine en de ureumcyclus. Het is het substraat voor een reeks reacties die leiden tot de synthese van andere aminozuren, en het is het substraat voor twee enzymen, namelijk ‘nitric oxide synthases‘ (NOS) en arginase. Deze enzymen zijn betrokken bij de productie van respectievelijk NO en ureum (zie figuur 1). Het is echter niet zo dat suppletie met L-arginine automatisch tot een verbetering van die processen leidt. Het lichaam zit complexer in elkaar dan dat. Dat zal door middel van onderzoek moeten worden aangetoond.

Figuur 1: Overzicht van een deel van het arginine-metabolisme.
Wat zijn stikstofmonoxide (NO) en groeihormoon?
De geclaimde effecten van Amino Alliance zouden optreden omdat na inname de productie van stikstofmonoxidatie (NO) en groeihormoon zou toenemen.
Stikstofmonoxide (NO)
NO is een kleine en erg instabiele signaalstof die door endotheelcellen wordt geproduceerd, wat in de jaren 70 per ongeluk is ontdekt. Robert Furchgott deed in die tijd onderzoek naar het effect van geneesmiddelen op geïsoleerde bloedvaten. In zijn experimenten trad door acetylcholine meestal vaatvernauwing op door prikkeling van glad spierweefsel in de vaatwand. Met een nieuwe preparatietechniek waarbij het endotheel van de vaatpreparaatjes intact werd gelaten werd echter gevonden dat de door noradrenaline samengetrokken vaatringetjes op acetylcholine met verslapping reageerden. Na verder onderzoek bleek dat de aanwezigheid van intact endotheel voor die vaatverwijding verantwoordelijk moest zijn. Dat leidde in 1980 tot een publicatie in Nature [17]. Het werd toen nog geen NO genoemd maar ‘endothelium-derived relaxing factor’ (EDRF). Het duurde nog tot 1987 voordat duidelijk was dat NO de endotheelafhankelijke relaxatiefactor was, wat leidde tot een publicatie in het wetenschappelijke tijdschrift Nature [18]. Dat was onverwacht want NO stond tot die tijd vooral bekend als luchtverontreiniging. Op 12 oktober 1998 kregen de Amerikaanse farmacologen Robert Furchgott, Louis Ignarro en Ferrid Murad de Nobelprijs voor fysiologie en geneeskunde uitgereikt voor hun onderzoek naar NO als een signaalmolecuul in het cardiovasculaire systeem [19]. Dat was gebaseerd op drie ontdekkingen die elkaar aanvulden:
- Ferid Murad ontdekte dat guanylyl cyclase (GC) door NO werd geactiveerd en dat daarmee de concentratie cyclisch GMP in weefsel werd verhoogd [20].
- Robert Furchgott ontdekte EDRF [21].
- Louis Ignarro ontdekte dat EDRF hetzelfde was als NO wat betekende dat zoogdiercellen in staat waren om NO te produceren [18, 22].
Overigens heeft de Amerikaanse farmacoloog Salvador Moncada daar ook aan bijgedragen [23] maar de Nobel-commissie kon de prijs maar aan drie personen uitreiken. Door Amino Alliance wordt regelmatig gezegd en geschreven dat hun formule ondersteund wordt dat Nobelprijswinnend onderzoek, maar dat is toch wel ver gezocht. Dat kan meer gezien worden als een marketinginstrument. Dan zouden alle supplementen met L-arginine en L-citrulline en andere NO-boosters daarop gebaseerd zijn. Ze schrijven overigens dat de Nobelprijs is uitgereikt voor het onderzoek naar L-arginine en het effect ervan op het lichaam/NO-productie (zie screenshot, link, video) [24-26], maar dat is niet zo. De toekenning van de Nobelprijs had alleen betrekking op de ontdekking van NO als signaalmolecuul.

Tegenwoordig weten we dat NO diverse fysiologische functies heeft. Zo is het betrokken bij onder andere:
- Bloedvatverwijding ↑
- Endotheelfunctie ↑
- Bloedstolling ↑
- Immuunsysteem ↑
- Longfunctie ↑
- Nierfunctie ↑
- Hersenfunctie ↑
- Visuele functies ↑
- Ontstekingen ↑↓
- Erectie ↑
De productie van NO wordt gestimuleerd door ontstekingsmediatoren en neurotransmitters, onder andere acetylcholine, bradykinine, serotonine, vasoactief intestinaal peptide (VIP), substance P, arachidonzuur, trombine, adenine-nucleotides adenosine-difosfaat (ADP) en adenine-trifosfaat (ATP).
L-arginine en stikstofmonoxide (NO)
In 1988 is door onderzoek van Palmer, Ashton en Moncada aangetoond dat L-arginine de voorloperstof is van NO [27]. Daar is echter geen Nobelprijs voor uitgereikt. Via het enzym ‘NO-synthase‘ (NOS) wordt L-arginine omgezet in L-citrulline waarbij NO gevormd wordt. Er zijn drie iso-vormen van dit enzym:
- Endothelial (eNOS) te vinden in endotheel
- Neuronal (nNOS) te vinden in zenuwweefsel en skeletspieren
- Inducible (iNOS) te vinden in immuuncellen en het cardiovasculaire systeem
De inname van L-arginine als supplement zou de productie van NO in het lichaam doen laten toenemen met de bijbehorende gezondheidsvoordelen. Dit proces wordt echter tegengewerkt door ‘asymmetrisch dimethylarginine‘ (ADMA). Dit is een stofwisselingsproduct dat ontstaat bij de afbraak van intracellulaire eiwitten en dat het enzym NOS remt. Bij mensen met hypertensie, hypercholesterolemie, hypertriglyceridemie, diabetes type 2 en insuline-resistentie is ADMA vaak verhoogd evenals bij ouderen [28]. Men vermoedde dat suppletie met L-arginine de ADMA-spiegel verlaagde, maar dat wordt niet gezien [29].
Een andere bekende voedingsstof die de productie van NO laat toenemen op een NOS-onafhankelijke manier is nitraat, te vinden in rode bieten en groene bladgroentes zoals rucola, andijvie, spinazie en postelein. Bekend zijn de shotjes met rode bietensap. Suppletie met nitraat uit rode bieten lijkt de arteriële stijfheid te verminderen en de endotheelfunctie te verbeteren, maar op veel andere cardiovasculaire risicofactoren had het geen effect vergeleken met placebo [30]:
“43 studies were included for qualitative synthesis, out of which 27 were eligible for meta-analysis. Beetroot inorganic nitrate supplementation significantly decreased Arterial Stiffness (Pulse Wave Velocity (-0.27 m/s, p = 0.04)) and increased Endothelial function (Flow Mediated Dilation: 0.62%, p = 0.002) but did not change other parameters (p > 0.05).”
In het lichaam wordt nitraat (NO3) omgezet in nitriet (NO2) en vervolgens in stikstofmonoxide (NO). L-arginine hoeft niet gebruikt te worden voor de vorming van NO. Het kan ook via het enzym arginase worden omgezet in het aminozuur L-ornithine en ureum, wat de laatste stap is van ureumcyclus (zie figuur 1). Op de Amerikaanse website van Amino Alliance staat dat de ingrediënten zorgvuldig zijn gekozen en getest voor een optimale omzetting naar NO, hoewel het bewijs daarvoor niet geleverd kan worden [31]:
“All of the ingredients of Amino Alliance are deliberately chosen and tested to optimally convert in to Nitric Oxide.”
De L-arginine-paradox
Er zijn studies die laten zien of die suggereren dat bij gezonde volwassen suppletie met L-arginine niet leidt tot een toename van de NO-productie [32-38]. Een verklaring daarvoor is dat er door gewoon normaal te eten al verzadiging van eNOS is. Het lichaam kan dan niet nog meer L-arginine omzetten in NO. Een andere verklaring is dat oraal ingenomen L-arginine wordt afgebroken door arginase, een enzym dat L-arginine hydrolyseert tot L-ornithine en ureum. Het hoge first-pass metabolisme in de lever beperkt het vermogen van L-arginine om de systemische bloedcirculatie te bereiken om de NO-productie te bevorderen.
Aan de andere kant zijn er enkele studies die wel een toename van de NO-productie laten zien [39-41]. Dit wordt de ‘Arginine paradox‘ genoemd. Een verklaring voor een toename van NO is dat L-arginine dan gaat concurreren met ADMA wanneer de bloedspiegel ervan hoog is. Dus bij mensen met gezondheidsproblemen (hypertensie, hypercholesterolemie, hypertriglyceridemie, diabetes type 2 en insuline-resistentie). L-arginine kan de verhouding L-arginine/ADMA verhogen waardoor er meer L-arginine beschikbaar komt als substraat voor de productie van NO.
Groeihormoon
Groeihormoon (somatotropine) is een hormoon dat, zoals de naam al zegt, de groei stimuleert. Het wordt in pieken gestimuleerd en de afgifte ervan neemt (sterk) toe bij lichaamsbeweging, stress en na het inslapen. In de hypothalamus wordt het hormoon ‘growth hormone-releasing hormone‘ (GHRH) geproduceerd dat de hypofyse aanzet tot de afgifte van groeihormoon (positieve feedback). De hypothalamus produceert tevens het hormoon somatostatine dat de groeihormoonafgifte remt (negatieve feedback).
Groeihormoon is een anabool hormoon dat met name bekend staat om het stimuleren van de lineaire botgroei (lengtegroei) bij kinderen. Daarnaast heeft groeihormoon nog diverse andere fysiologische functies. Zo is het betrokken bij onder andere:
- Calciumretentie ↑
- Spiermassa ↑
- Lipolyse ↑
- Eiwitsynthese ↑
- Groei van interne organen (exclusief de hersenen) ↑
- Opname van glucose door de lever ↓
- Gluconeogenese door de lever ↑
- Immuunsysteem ↑
- Afgifte ‘Insuline-like growth factor 1‘ (IGF-1) ↑
- Viscerale vetmassa ↓
L-arginine en groeihormoon
L-arginine stimuleert de hypofyse tot de afgifte van groeihormoon. Dat doet het door het hormoon somatostatine te remmen, dat de groeihormoonafgifte remt. Daarom wordt L-arginine ook gebruikt om te achterhalen of een klein kind genoeg groeihormoon aanmaakt. Daarvoor krijgt het kind via een infuus L-arginine toegediend, soms in combinatie met GHRH. Als het goed is moet dat leiden tot een stevige groeihormoonafgifte. Een meta-analyse laat wel duidelijk zien dat het intraveneus toedienen van L-arginine tot een hogere groeihormoonspiegel leidt (10,95 μg/ml) dan orale inname van L-arginine (4,15 μg/ml) [42]. Dat komt ook omdat intraveneus hogere doseringen kunnen worden gegeven zonder de nadelige bijwerkingen die bij hoge orale doseringen kunnen optreden.
Leeftijd is van invloed op de groeihormoonrespons. In een studie waarin deelnemers intraveneus L-arginine kregen toegediend was met name bij jongere (16-19 jaar) sprake van een robuuste groeihormoonrespons [43]. Bij stijgende leeftijd nam dat af van 44% (20-29 jaar) tot 18% (30-71 jaar). Daarnaast lijkt L-arginine bij vrouwen de groeihormoonrespons sterker te stimuleren dan bij mannen, mogelijk door een synergetische werking met oestrogeen [44]. Bovendien zijn er verschillende voedingsstoffen die invloed hebben op de groeihormoonrespons [45].
De Isidori-studie
Amino Alliance verwijst als onderbouwing voor het effect van Amino Alliance op de groeihormoonafgifte naar de Italiaanse studie van Isidori et al [2]. In die studie uit 1981 kregen 15 gezonde jongemannen (15-20 jaar) 1.200 mg L-arginine pidolaat plus 1.200 mg L-lysine hydrochloride (HCL). Daaruit bleek dat de groeihormoonafgifte sterk toenam. In een ander experiment kregen 8 van die gezonde deelnemers het volgende:
- L-arginine pidolaat (1.200 mg)
- L-lysine hydrochloride (1.200 mg)
- L-arginine pidolaat (1,200 mg) + L-lysine hydrochloride (1.200 mg)
Daaruit bleek dat alleen de combinatie van L-arginine pidolaat met L-lysine HCL de groeihormoonafgifte liet stijgen. (zie figuur 2). Na 10 en 20 dagen werd het experiment herhaalt en toen was de groeihormoonafgifte, 90 minuten na inname, zo’n 10% lager. De combinatie van aminozuren liet ook de insulinespiegel stijgen (zie figuur 3), maar het effect van de aminozuren afzonderlijk is niet onderzocht.

Figuur 2: Plasmaspiegel groeihormoon na éénmalige inname van L-arginine pidolaat, L-lysine HCL en een combinatie ervan (gemiddelde van 8 deelnemers) [2].

Figuur 3: Plasmaspiegel insuline na éénmalige inname van L-arginine pidolaat + L-lysine HCL (gemiddelde van 15 deelnemers) [2].
Enkele opmerkingen over die studie:
- De deelnemers kregen 1.200 mg L-arginine pidolaat en 1.200 mg L-lysinine HCL. Dat zijn verbindingen, dus een deel daarvan bestaat uit L-arginine en L-lysine.
- De molaire massa van L-arginine is 174,2 g/mol en die van pidolaat 129,1 g/mol. Van die 1.200 mg is dus 57%, oftewel 684 mg L-arginine. Dat is niet veel.
- De molaire massa van L-lysine is 146,2 g/mol en die van HCL 36,5 g/mol. Van die 1.200 mg is dus 80%, oftewel 960 mg L-lysine.
- Er deden maar 8 deelnemers aan mee. Dat waren gezonde jongemannen (15-20 jaar). Dat is een specifieke groep waardoor de resultaten niet naar de gehele populatie vertaald kunnen worden. Het is met name een groep die goed reageert op L-arginine met de afgifte van groeihormoon. Amino Alliance geeft bovendien in de FAQ’s aan dat het niet zinvol is om het aan kinderen en jongvolwassenen tot 23 jaar te geven [46]:
“No, you should not. During growth stage the human body makes adequate levels of nitric oxide and doesn’t need to be supplemented. Best is to start taking the product after 23 years of age, a few years after our bodies are fully grown.”
Dat zou dan betekenen dat de gevonden stijging van de groeihormoonafgifte volgens Amino Alliance zelf geen gezondheidsvoordelen biedt.
- De resultaten zijn niet te vertalen naar gunstige klinische effecten (gezondheidsclaims). De auteurs spreken wel over een mogelijke toepassing bij groeistoornissen (groeihormoondeficiëntie), maar dat is niet de doelgroep van Amino Alliance.
- Er is gekeken naar een acuut effect na inname. Onduidelijk is wat de effecten bij regelmatig langdurig gebruik zijn. Mogelijk treedt er adaptatie op en verdwijnen of verminderen de effecten op den duur.
- De resultaten zijn nog niet gerepliceerd.
In een artikel dat door Besef wordt aangeboden staat [12]:
“Vijf jaar later ontdekte Van Nederveen in een bibliotheek het resultaat van een onderzoek uit 1983 van de Italiaanse wetenschapper Andrea M. Isodori, dat concludeerde dat ‘de juiste combinatie en vorm van L-lysine, L-glutamine en L-arginine de bloeddruk stabiliseert en het natuurlijk groeihormoon corrigeert’.”
Enkele correcties zijn wel nodig. Het is echter Andrea Isidori (niet Isodori), de studie komt uit 1981 (niet ui 1983), L-glutamine is er niet in meegenomen en er is niet naar het effect op de bloeddruk gekeken (alleen groeihormoon en insuline). En het is ook niet zo dat de deelnemers een verstoorde groeihormoonafgifte hadden die gecorrigeerd zou moeten worden. De groeihormoonafgifte nam gewoon toe, zoals ook bij krachttraining gebeurt.
L-arginine naast krachttraining
Lichaamsbeweging, met name krachttraining, is één van de krachtigste manieren om de groeihormoonafgifte te stimuleren. Wat voor effect heeft het toevoegen van L-arginine aan krachttraining op de groeihormoonafgifte bij mannen? Bij jongvolwassenen wordt gevonden dat het toevoegen van L-arginine (+L-lysine) aan krachttraining de groeihormoonafgifte doet verminderen.
Marcell et al
In een studie uit 1999 werd gekeken of er verschillen waren tussen jongvolwassenen (n=20) en ouderen (n=8) met een gemiddelde leeftijd van respectievelijk 22,1 en 68,5 jaar op de groeihormoonafgifte [47]. Beide volgde drie verschillende interventies:
- L-arginine (5 gram)
- Krachttraining
- L-arginine (5 gram) + krachttraining
De basale groeihormoonafgifte was bij de ouderen duidelijk lager dan bij de jongvolwassenen. Bij beide leidde L-arginine niet tot een toename van de groeihormoonafgifte. Krachttraining leidde wel tot een groeihormoonafgifte, met name bij de jongvolwassenen. Het toevoegen van L-arginine aan krachttraining had bij de ouderen geen effect op de groeihormoonafgifte. Bij de jongvolwassenen leidde het toevoegen van L-arginine aan krachttraining tot een groeihormoonafgifte die lager was dan bij krachttraining alleen [34]:
“These results suggest that oral arginine, unlike intravenously infused arginine, does not appear to be an effective means of enhancing GH secretion. However, future studies using larger populations ofsubjects and varying doses of orally administered arginine could be warranted.”
Collier et al
In een andere kleine studie uit 2006 volgden acht jongvolwassenen (gemiddeld 20,4 jaar) vier verschillende interventies [48]:
- Placebo
- L-arginine (7 gram)
- L-arginine (7 gram) + krachttraining
- Krachttraining
Krachttraining gaf de grootste groeihormoonafgifte. L-arginine liet de groeihormoonafgifte minder sterk stijgen. Ook hier leidde het toevoegen van L-arginine aan krachttraining tot een groeihormoonafgifte die lager was dan bij krachttraining alleen [48]:
“Oral arginine alone (7 g) stimulated GH release, but a greater GH response was seen with exercise alone. The combined effect of arginine before exercise attenuates the GH response. Autonegative feedback possibly causes a refractory period such that when the two stimuli are presented there will be suppression of the somatotrope.”
Suminski et al
In een andere studie uit 1997 volgden zestien jongvolwassen (gemiddeld 22,4 jaar) vier verschillende interventies [49]:
- 1.500 mg L-arginine + 1.500 mg L-lysine
- 1.500 mg L-arginine + 1.500 mg L-lysine + krachttraining
- Krachttraining + placebo
- Placebo
Er is gekeken naar de groeihormoonafgifte na 30, 60, 90, 120 en 180 minuten. L-arginine + L-lysine verhoogde alleen na 60 minuten de groeihormoonafgifte een beetje. Het toevoegen van L-arginine + L-arginine aan krachttraining verminderde de groeihormoonafgifte niet, maar liet die ook niet stijgen [49]:
“It was concluded that ingestion of 1,500 mg arginine and 1,500 mg lysine immediately before resistance exercise does not alter exercise-induced changes in [GH] in young men.”
Gezondheidsclaims gemaakt door Amino Alliance
Op de Nederlandse website van Amino Alliance werden voorheen verschillende gezondheidsclaims gemaakt. Inmiddels zijn die grotendeels verdwenen omdat die niet waren toegestaan. Dat wil echter niet zeggen dat Amino Alliance niet meer achter die geclaimde gezondheidsvoordelen staat. Op andere plaatsen en door Besef worden die gezondheidsclaims nog steeds gemaakt.
Namens Besef is Van Nederveen regelmatig te gast (geweest) in het RTL 4-programma ‘Nederland Ontdekt‘, gepresenteerd door Inge de Bruijn of Ferry Doedens, met de telkens terugkerende ‘Besef Health Class’ [50]. In die uitzendingen worden ook gezondheidsclaims gemaakt. En voor de promotie van Amino Alliance is Van Nederveen verschillende keren te gast geweest in het RTL 7-programma Business Class, gepresenteerd door Harry Mens, waarvan één keer samen met Van der Gen [51].
Amino Alliance zou de volgende reeks gezondheidsvoordelen hebben:
- Het geeft je immuunsysteem een enorme boost.
- Het ondersteunt de cardiovasculaire gezondheid
- Het verbetert de bloeddruk.
- Het is gunstig voor actieve intimiteiten.
- Het zorgt voor een betere, diepere en kortere slaap.
- Het laat je dromen beter herinneren.
- Het vergroot je zelfvertrouwen.
- Het gaat veroudering tegen (anti-aging).
- Het kan de nierfunctie verbeteren.
- Het voert afvalstoffen sneller af.
- Het stimuleert herstel na het sporten, operaties en ziekte.
- Het ondersteunt de spieropbouw.
- Het vermindert spierpijn.
- Het helpt bij de botgenezing.
- Het heeft een positief effect op het geheugen.
- Het verbetert de alertheid.
- Het helpt gezonde en sterke nagels te behouden.
- Het leidt altijd gegarandeerd tot een snellere groei van haar en nagels.
- Het helpt bij het behoud van een normale huid.
- Het versnelt de wondgenezing (met 30%).
Aflevering 3, seizoen 8, 12 februari 2023 (zie videofragment)
2:07 – 2:44 min
“Heeft allemaal met de stroming van het bloed te maken, dus de omvorming van arginine, één van de vele aminozuren, naar stikstofmonoxide, ontspant een cel die heet endotheelcel, die overal in het lichaam voorkomt, maar vooral geconcentreerd in de spierlaag om de haarvaten en om de bloedvaten, dus de aderen, slagaderen, enzovoort. En doordat je dat weer voedt op een juist therapeutisch niveau draag je bij aan alle processen in het lichaam.”
2:10 min
Afbeelding van een pagina op amino-alliance.nl die getoond wordt met verboden gezondheidsclaims (zie screenshot)
2:19 min
Afbeelding van een pagina op amino-alliance.nl die getoond wordt met verboden gezondheidsclaims (zie screenshot)
3:13 – 3:26 min
“De meeste mensen merken al vrij snel dat ze beter slapen, soms dezelfde dag nog, dezelfde nacht. Sommige mensen duurt het iets langer, hangt een beetje van de medische persoonlijke omstandigheden.”
4:20 – 5:02 min
“Door de verbeterde bloeddoorstroming gaan alle lichaamsfuncties beter functioneren. Onder andere nagel-, haargroei, herstel na ziekte of na workout, training, ja je zult ook merken dat je huid vaak beter wordt, dat zijn toch wel de hoofdpunten. Ik kan wel verder gaan, meer punten gaan noemen, maar iedereen individueel zal merken dat het voor hun bepaalde dingen doet. Sommige hebben oorruizen dat weggaat, of koude, tintelende voeten, die worden weer warmer en betere doorstroming. Dus overal waar bloed mee te maken heeft gaat meestal weer beter.”
Aflevering 5, seizoen 8, 25 februari 2023 (zie videofragment)
3:44 – 4:20 min
“Ja, als je onze gebruikers spreekt, al die mensen die jarenlang, of net begonnen zijn hoor je eigenlijk elke keer hetzelfde. Dat ze beter slapen en daardoor veel beter functioneren op ander gebied. Probleem is, we mogen dus geen gezondheidsclaims maken van de overheid en van instanties die ermee te maken hebben. Maar het is moeilijk om claims te maken in die zin dat ik dus zeg dat het iets doet het ondersteunt de gezondheid. Mensen kunnen zelf online kijken, onderzoeken, wat dus onze samenstelling veroorzaakt, op positieve wijze.”
4:16 min
Afbeelding van een pagina op amino-alliance.nl die getoond wordt met verboden gezondheidsclaims, ondanks dat in de uitzending gezegd wordt dat ze geen gezondheidsclaims mogen maken (zie screenshot).
7:00 – 7:26 min
“Maar wij focussen ons op vasodilatatie, de gezondheid van de basisfunctie van het lichaam, dus de bloedstroom. Dat is heel belangrijk. Je kunt wel andere dingen gaan doen maar dan blijf je toch elke keer dus qua sport, dus afhankelijk je moet toch zorgen dat het ergens heengaat, die stofjes die zogenaamd zo goed zijn voor je, ze moeten wel aankomen. Dus we hebben gewoon gefocust op wat dat dus veroorzaakt, verbetert.”
7:02 min
Afbeelding van een pagina op amino-alliance.nl die getoond wordt met verboden gezondheidsclaims, ondanks dat in de uitzending gezegd wordt dat ze geen gezondheidsclaims mogen maken (zie screenshot).
Hoe worden de gezondheidsclaims onderbouwd?
De werking van Amino Alliance wordt op verschillende manieren onderbouwd. In eerste instantie zijn ze gebaseerd op gebruikerservaringen. Daarnaaast worden er nog verschillende andere ondersteunende onderbouwingen aangedragen.
Ervaringen van gebruikers
De gezondheidsclaims zijn voornamelijk gebaseerd op ervaringen van gebruikers. Van Nederveen noemt ze “feedbackclaims“. Mensen die Amino Alliance hebben gekocht worden na ongeveer twee weken opgebeld om te vragen wat ze ervan merken. Wanneer de resultaten tegenvallen kunnen er voedings- of leefstijladviezen worden gegeven. Daarnaast zijn er gebruikers die een review schrijven op bijvoorbeeld NederlandReview.nl, hoewel er alleen beoordeeld wordt op ‘Bestellen‘, ‘Service‘, ‘Prijs‘ en ‘Levering‘ en niet op effectiviteit. Amino Alliance hoort op deze manier veel positieve resultaten en dat motiveert ze om ermee door te gaan. Het is lastig om al die ervaringen op waarde te beoordelen. Zeker omdat er ongetwijfeld gebruikers zijn die oprecht verbeteringen ervaren. Als wetenschappelijk bewijs heeft het echter om verschillende redenen een erg lage bewijskracht:
- Gebruikers krijgen mogelijk ook andere voedings- en leefstijladviezen die tot verbetering leiden (bijvoorbeeld minder cafeïne voor het slapen gaan).
- Mensen die aan iets nieuws beginnen zijn in het begin vaak gemotiveerd, waardoor ze (on)bewust ook andere aspecten van hun voedings- en leefpatroon aanpassen en enige tijd kunnen volhouden.
- Gebruikers die door Amino Alliance opgebeld worden zullen vaak geneigd zijn tot het geven van sociaal wenselijke antwoorden.
- De verbeteringen die ervaren worden kunnen op suggestie berusten omdat men erin geloofd en resultaat verwacht (anders gaven ze er geen geld aan uit). De mens is daar gevoelig voor.
- De verbeteringen die ervaren worden kunnen echt zijn, maar veroorzaakt zijn door het placebo-effect.
- De verbeteringen die ervaren worden kunnen het gevolg van een spontaan beloop zijn.
- De verbeteringen die ervaren worden kunnen het gevolg van Amino Alliance zijn.
- Er is geen controlegroep waarmee een positief resultaat vergeleken kan worden.
- De gebruikers die een review invullen zijn niet zonder meer representatief voor alle gebruikers.
- Er kan een selectie plaatsvinden van alleen positieve resultaten (bijvoorbeeld ervaringsverhalen in ‘Nederland Ontdekt‘, testimonials, testimonials en de uitgelichte reviews).
Het is overigens niet zo dat iedereen effect merkt zoals wordt beweerd.

Placebo-effect
Het placebo-effect is een effect dat voornamelijk wordt bepaald door het vertrouwen dat iemand heeft in de heilzame werking van een middel of behandeling. Het middel of de behandeling zelf heeft echter geen heilzame werking. Op verschillende gebieden is er sprake van een placebo-effect. Een deel van de werkzaamheid van medicijnen berust op het placebo-effect. In RCT’s zie je dan ook regelmatig dat naast de interventiegroep, ook in de placebogroep verbeteringen worden gevonden. Zie bijvoorbeeld een meta-analyse naar het effect van placebo op slapeloosheid [52]:
“Results indicated that the pooled effect sizes of placebo treatment for all outcome variables were small to medium, but significant and robust. Moreover, we detected no significant differences in the efficacy of placebo treatment between objective (PSG) and subjective (sleep diary and questionnaires) assessments. Thus placebo responses were also detectable in association with objective variables like the PSG parameters. With respect to the proportion of the placebo response to the drug response, our results reveal that 63.56% (SD = 20.92) of the response to the medications are achieved even in the placebo group.”
Of een RCT waarin deelnemers een supplement kregen (soja-olie, CBD-olie, hop) of een placebo (olijfolie) [53]:
“A marked improvement in the quality of sleep was observed in both placebo (62%) and active (65%) group (p = 0.52)…. Sleep efficiency, as measured by actigraphy, improved similarly in both groups during the treatment period, from 72% to 76% and 75% in the active and placebo group respectively (p = 0.91).”
Dus wie zegt dat wanneer gebruikers van Amino Alliance aangeven dat hun slaap is verbetert, dat niet komt door het placebo-effect? En dat is een structureel probleem dat telkens speelt. Dat geeft het belang van placebogecontroleerde studies aan.
Wetenschappelijk bewijs
Daarom is er wetenschappelijk onderzoek, waarmee vaak betrouwbaardere uitspraken kunnen worden gedaan. Dat lijkt er overigens te zijn, want Van Nederveen is ervan overtuigd dat de werking van Amino Alliance “Wetenschappelijk bewezen” is [12].

Dit wordt bevestigd in de brief die bij een bestelling zit:
“‘Bedankt voor je bestelling van Amino Alliance. Je bent een van de velen die bewust kiest voor een wetenschappelijk onderbouwd product.”
En professioneel bodybuilder Douglas Fruchey zegt in een testimonial:
“Well Dietrich, you know you brought me this product with a lot of peer-reviewed science backing and I was very excited because I don’t find products like that to be available very often.”
Maar hoe ziet die wetenschappelijke onderbouwing er dan uit? Van Nederveen en Van der Gen geven aan dat (nagenoeg) alle studies gedaan zijn met het ‘gewone‘ L-arginine en zonder de hulpstoffen L-lysine en L-glutamine. Die studies zouden een onvoldoende werking laten zien omdat het ‘gewone‘ L-arginine het celmembraan moeilijk zou kunnen passeren. Er zijn echter geen studies gepubliceerd waarin gekeken is of de formule van Amino Alliance wel voldoende werkzaam is. Er wordt wel verwezen naar een studie van Isidori et al uit 1981 die laat zien dat alleen L-arginine pidolaat de groeihormoonafgifte niet laat stijgen, maar in combinatie met L-lysine HCL wel [2]. Daarnaast verwijzen ze alleen maar naar studies waarin het ‘gewone‘ L-arginine in hogere doseringen is gebruikt [31, 54]. Onder andere naar de review van Gad et al [55]. Opmerkelijk, want dat zijn juist studies die ze zelf diskwalificeren omdat daar het ‘gewone‘ L-arginine is gebruikt dat onvoldoende werkzaam zou zijn.
Studies in aantocht?
Van Nederveen was 2 april 2023 te gast in een uitzending van ‘Business Class‘ [56]. Daarin gaf hij aan dat Amino Alliance (na 14 jaar op de Amerikaanse markt) voornemens is om gerandomiseerde, dubbelblinde, placebogecontroleerde studies (RCT’s) uit te gaan voeren. Je mag namelijk geen claims maken totdat je wetenschappelijk bewezen hebt dat het werkt, aldus Van Nederveen. Dat is een bijzondere uitspraak gezien de gezondheidsclaims die gemaakt worden en wat hij 5 seconden daarvoor had gezegd [56]:
“En dat zijn dus natuurlijk de feedbackclaims die we al jaren geleden gemaakt hebben, dat het dus met haargroei werkt, met nagel-haargroei, dat ze dieper slapen en herstel, anti-aging enzovoort.”
Op de vraag over het ontstaan van Amino Alliance antwoordde hij [56]:
“Nou blijkt er dus heel weinig op de markt aanwezig te zijn wat echt bewezen is te werken, dus aan supplementen. Er is nooit iemand die zijn naam erop plakt. Echt bewezen of het wel of niet werkt met ‘double-blind studies’. Dus het was een beetje een Wild Westen.”
Dat kan zo zijn, maar er is ook geen bewijs in de vorm van ‘double-blind studies‘ dat Amino Alliance werkt. Van Nederveen geeft dus indirect aan dat de werking van Amino Alliance niet echt bewezen is. Maar wellicht komt dat nog. Met de studies wil Amino Alliance bewijzen dat het werkt zoals de gebruikers al jarenlang laten weten. Dat is goed nieuws, hoewel het aan de late kant is. Het geeft wel aan dat dit soort bewijs er vooralsnog niet is.
Aandachtspunten voor een goede studie
Het is nu wachten hoe die studies eruit gaan zien, naar welke uitkomsten er gekeken gaat worden, of die vooraf geregistreerd gaan worden (pre-registratie), op welke manier die gepubliceerd gaan worden, door wie die uitgevoerd gaan worden en wat uiteindelijk de resultaten zijn. Een RCT kun je namelijk op verschillende manieren uitvoeren. Bijvoorbeeld door heel veel dingen te meten waardoor er door toeval altijd wel een paar statistisch significante verbeteringen te vinden zullen zijn. Vervolgens kunnen achteraf alleen die significante verbeteringen gerapporteerd worden. Met pre-registratie wordt dat voorkomen omdat voordat de studie gestart is, de procedure openbaar wordt vastgelegd met onder andere hetgeen er gemeten gaat worden [57]. Dat geeft transparantie en vergroot de integriteit, zeker wanneer er belangen spelen. Bovendien is het ook minder eenvoudig om negatieve resultaten niet te publiceren en in een bureaula te laten verdwijnen. Een minimale eis is verder dat de studies gepubliceerd gaan worden in een peer-reviewed journal en dat het geen intern gemaakte rapportages worden. Interessant is dat wanneer in de groep die Amino Alliance kreeg en in de groep die placebo kreeg vergelijkbare verbeteringen worden gevonden, dit de positieve gebruikerservaringen (feedbackclaims) kan verklaren.
Verder kan niet ontkent worden dat de verkoop van Amino Alliance schade zal oplopen wanneer positieve resultaten op de uitkomsten waarvoor het in de markt is gezet uitblijven. Andersom zullen de verkopen juist toenemen wanneer er wel positieve resultaten worden gevonden. Er staat dus wel wat op het spel voor Amino Alliance. In protocollen moet daarom een werkwijze vastgelegd worden waardoor de resultaten niet gestuurd of gefabriceerd kunnen worden. Verder is het voor de betrouwbaarheid van de resultaten verstandig om een derde partij de studie uit te laten voeren.
Studieresultaten in relatie tot gezondheidsclaims
Het is niet zo dat bij positieve studieresultaten meteen een gezondheidsclaim gemaakt mag worden. Daarvoor zal een gezondheidsclaim, inclusief de onderbouwing, eerst ter beoordeling bij de EFSA moeten worden ingediend en positief worden beoordeeld. Eén enkele studie zal daar onvoldoende voor zijn. De Europese Commissie zal een positieve beoordeling van de EFSA waarschijnlijk overnemen, waarna de gezondheidsclaim in commerciële mededelingen gemaakt mag worden. Wanneer dat het doel is zullen de uitkomsten zorgvuldig moeten worden afgestemd op de criteria die de EFSA aan gezondheidsclaims stelt. Dat is echter een langdurig en kostbaar proces wanneer ‘from scratch‘ begonnen moet worden.
Mechanistische verklaringen
Mechanistische verklaringen die gegeven worden zijn het effect van Amino Alliance op de productie van NO en groeihormoon en vervolgens op de brede gunstige eigenschappen die deze stoffen in het lichaam hebben. Het is echter niet zo dat Amino Alliance automatisch dezelfde gunstige eigenschappen als NO en groeihormoon heeft. Dat zal eerst aangetoond moeten worden. Vitamines en mineralen hebben in het lichaam ook verschillende gunstige eigenschappen voor de gezondheid. En het suppleren ervan laat de plasma spiegels ervan stijgen. Maar gunstige effecten op de primaire en secundaire preventie van hart- en vaatziekten en kanker worden nauwelijks gevonden [58].
Amerikaanse website van Amino Alliance met onderbouwingen
Op de Amerikaanse website van Amino Alliance wordt naar meer wetenschappelijke studies verwezen dan op de Nederlandse website van Amino Alliance. Om diverse redenen onderbouwen ze niet de gezondheidsvoordelen die geclaimd worden. Dat kan komen omdat a) er onvoldoende overtuigend bewijs is gevonden, b) de dosering hoger is dan een dagdosering Amino Alliance en c) er geen L-arginine pidolaat (in combinatie met L-lysine) is gebruikt. Hieronder enkele voorbeelden.
Studie naar L-arginine en endotheelfunctie
Op de Amerikaanse website van Amino Alliance wordt geschreven [59]:

Dat klopt inderdaad. Dit was waarschijnlijk (referentie ontbreekt) een studie uit 2003 met 12 ouderen (>70 jaar) met een gestoorde endotheelfunctie en hoge plasma-spiegels ADMA (gemiddeld 3,86 µmol/l) die 14 dagen L-arginine of een placebo kregen [60]:
“L-Arginine signinicantly improved FMD (to 5.7 ± 1.2%, p < 0.0001), whereas placebo had no effect (-0.25 ± 0.7%; n.s.).”
L-arginine had geen effect op de plasma-spiegel ADMA. Er werd wel een duidelijke relatie gevonden tussen de plasma-spiegel ADMA en de endotheelfunctie. De endotheelfunctie was slechter naarmate de plasma-spiegel ADMA hoger was. Er is niet direct naar de afgifte van groeihormoon gekeken, maar wel naar IGF en IGFBP-3 wat betrouwbare surrogaatmarkers daarvoor zijn. Een effect daarop werd niet gevonden. De dosering was tweemaal per dag 6 gram, wat hoger is dan in een zakje Amino Alliance zit. De deelnemers kregen overigens geen L-arginine pidolaat (L-pyroglutamate), maar ‘gewoon‘ L-arginine. De toename van de concentratie L-arginine in het bloed steeg met 200-300%. Andere studies laten bij een toename tot 200% geen verbetering van de endotheelfunctie zien [61, 62]. Het is echter de vraag of een zakje Amino Alliance de concentratie L-arginine in het bloed kan verdubbelen. Een meta-analyse uit 2018 laat overigens niet zien dat L-arginine bij deelnemers met cardiometabole aandoeningen de endotheelfunctie verbetert, hoewel de betrouwbaarheid door de grote heterogeniteit klein is [63]:
“Overall, this systematic review and meta-analysis of randomized, double-blind, placebo-controlled studies indicates that oral l-arginine supplementation does not induce improvements on blood flow and biochemical markers (NOx and ADMA) of endothelial dysfunction in patients with cardiovascular and/or metabolic disorders.”
Studie naar L-arginine en fysieke prestaties
Op de Amerikaanse website van Amino Alliance wordt geschreven [64]:

Dit baseren op een review van Campbell et al uit 2004 [65]. Maar wat wordt er in die review geschreven? Er wordt geschreven dat het niet waarschijnlijk is dat suppletie met L-arginine de concentratie creatinine verhoogt waarbij de prestaties verbeteren [65]:
“A question to be asked is whether an increase in dietary or supplemental arginine results in an increase in creatine stores to the levels observed where there was performance enhancement. Do to the fact that the rate limiting step in the synthesis of creatine from arginine and glycine is the formation of guanidinoacetate by the enzyme arginine:glycine amidino-transferase (AGAT) [17] and not arginine concentration; furthered by the fact that dietary creatine ingestion downregulates AGAT [18], it is unlikely that additional arginine ingestion leads to increases in creatine concentration needed to improve performance.”
En wordt ook geschreven dat het effect van L-arginine op de afgifte van groeihormoon vooral wordt gezien bij intraveneuze toediening [65]:
“It is well documented that the infusion of arginine stimulated growth hormone secretion from the anterior pituitary [5,7]. This increase in growth hormone secretion from arginine infusion has been attributed to the suppression of endogenous somatostatin secretion [8]. The amounts of arginine infused to elicit the growth hormone response ranged from 12 grams to 30 grams. The clinical investigations of oral consumption of arginine and its impact on growth hormone release are not in agreement. “
En er wordt aangegeven dat er weinig overtuigend bewijs is dat een toename van NO tot verbetering van de fysieke prestaties leidt [65]:
“Even though arginine augments nitric oxide production, there is still no clear evidence that this synthesis of nitric oxide results in improvements in exercise performance in healthy individuals.”
De overall conclusie van de auteurs is [65]:
“The choice to supplement with arginine is also based on sound physiologic theory. However, there is currently little scientific evidence available to support such claims promoting and increase in functional capacity in healthy, athletic participants. … More research is needed to evaluate the role of arginine supplementation on exercise performance and training adaptations in healthy and diseased populations before any conclusions can be drawn.”
Het is dus niet zo dat deze review de gezondheidsvoordelen van Amino Alliance ondersteunt.
Diverse studies naar l-arginine en veroudering
Op de Amerikaanse website van Amino Alliance wordt naar wetenschappelijke literatuur verwezen over L-argine en NO [45].

Geriatrics and Nitric Oxide
Dit is een review de rol van NO bij ouderen. Over de rol van suppletie met L-arginine is men terughoudend [66]:
“Collectively, the literature suggests that strategies to enhance NO production through L-arginine supple mentation are equivocal at best.”
Arginine and anti-aging tests
Dit is een studie bij de rondworm Caenorhabditis elegans [67]. Dit is één van de eenvoudigste dieren van ongeveer 1 mm zonder hart en bloedvaten- en ademhalingsstelsel. Het dier is door zijn eenvoud en korte levensduur een onderzoeksmodel als het gaat om levensduur. C. elegans heeft zelf geen NOS om NO te produceren. De genen die daarvoor coderen ontbreken. Om toch aan NO te komen eet C. elegans bacteriën die wel NO kunnen produceren waarna het bacteriële NO vrij diffundeert over cellulaire compartimenten en membranen van C. elegans. De onderzoekers hebben hier gekeken of bacterieel NO de levensduur van C. elegans kan verlengen en welke genen daarbij betrokken zijn. Dat kan, maar is afhankelijk van bepaalde genen [67]:
“Here, we demonstrate that bacterially derived NO enhances C. elegans longevity and stress resistance via a defined group of genes that function under the dual control of HSF-1 and DAF-16 transcription factors. Our work provides an example of interspecies signaling by a small molecule and illustrates the lifelong value of commensal bacteria to their host.”
Deze studie onderbouwt niets van wat door Amino Alliance wordt geclaimd.
Arginine and its physiological functions
Dit is een webpagina van ScienceDirect waarop heel breed studies en boekhoofdstukken over L-arginine staan [68].
Arginine and anti-aging
Dit is een niet-systematic review waarin de effecten van L-arginine op anti-aging besproken worden [55]. De bewijskracht van dergelijke reviews is laag omdat je niet weet hoe er aan de literatuur is gekomen die besproken wordt. Ook het trekken van een conclusie is erg afhankelijk van de auteur. In de review worden verschillende soorten studies aangehaald die vaak een positief effect suggereren. De bewijskracht van de studies is vaak laag (bijvoorbeeld dierstudies). Bovendien wordt er aangegeven dat het om doseringen gaat die hoger zijn dan je normaal met de voeding binnenkrijgt. Dat is bij Amino Alliance niet het geval.
“Several human and experimental animal studies have indicated that exogenous l-arginine intake has multiple beneficial pharmacological effects when taken in doses larger than normal dietary consumption.” [55]
Externe documenten
Van Nederveen geeft aan dat er geen publieke informatie beschikbaar is. Er zou wel door laboratoria van andere bedrijven ‘onderzoek‘ zijn gedaan waar Van der Gen inzage in heeft gekregen en gebruikt heeft bij de ontwikkeling van Amino Alliance. Wanneer die gegevens gepubliceerd zouden worden, zou dat echter tegen de wil van die bedrijven zijn. Van der Gen zou getekend hebben op die gegevens niet te publiceren. Publicatie ervan zou het auteursrecht van sommige mensen schenden en het zou concurrentiegevoelige informatie op straat leggen, aldus Van Nederveen.
Wat het precies voor documenten zijn is onduidelijk. De vraag is ook in hoeverre de formule door Amino Alliance ontwikkeld is en of ze er eigenaar van zijn. Normaal zou een bedrijf (Amino Alliance) als opdrachtgever werk aan andere bedrijven kunnen uitbesteden, maar zouden die andere bedrijven geheimhouding hebben. Nu lijkt het alsof ze gebruik maken van een formule die door anderen ontwikkeld en onderzocht is, terwijl ze aangeven dat ze de formule zelf ontwikkeld hebben en de rechten ervan hebben [69]:
“Together, we looked at a lot of data and soon realized that for L-arginine to express its full potential in the human body, we had to create our own formula. All of the ingredients of Amino Alliance are therefore deliberately chosen and tested for this specific reason.”
Van Nederveen zei in een aflevering van Nederland Ontdekt [70]:
“Ja, ik had dus de vraag over heel veel resultaten naar onderzoek dat gedaan was over arginine en de functie in het lichaam, als stikstofmonoxide. Maar ik ben geen chemicus. Ik ben zeiler, acteur en ja, een avonturier. Maar mijn oom is heel goed in het analyseren van dingen. Onderzoek, goed voor zijn waarheid, ja dus bespeuren. Hij bleek gelijk heel erg enthousiast, zijn we begonnen met een traject van onderzoek enzovoort en testjes om te kijken wat werkt en wat niet werkt. Heel gek dat eigenlijk de slaap wat we dus merken dat beter gaat, dieper gaat, iets wat we helemaal niet hadden verwacht. We focussen op het stromen van het bloed in en uit de cel. Dat is eigenlijk het principe. En toen we dat dus deden kwamen er allemaal andere dingen dus, nagelgroei, haargroei, de verbetering daarvan en een diepere, kortere slaap.“
En in een promotioneel artikel in Men’s Health wordt Van Nederveen geciteerd [71]:
“Ik heb deze ingrediënten in 2009 door een Amerikaans farmaceutisch bedrijf laten samenvoegen. Het resultaat is een uniek, natuurlijk en baanbrekend voedingssupplement: Amino Alliance”
Op LinkedIn heeft Van Nederveen wel geschreven dat de formule van hem was (zie screenshot):
“I’m humbled and inspired to own this formula, but it wouldn’t be possible without Prof. Arne van der Gen PhD, who deserves all the credit.”
Ook staat er dat het wordt geproduceerd door UTB in België, een bedrijf dat private-label voedingssupplementen produceert (zie screenshot):
“With a team of specialist I developed an amino acid based suplement called Amino Alliance that is now produced by UTB (Belgium) and introduced to the US, Canadian market. The product is based on Nobel Price winning research by Louis J. Ignarro, Ferid Murad and Robert F. Furchgott. The actual formula of Amino Allance was by created by Prof. Arne van der Gen PhD. (Organic Chemistry) I own the rights, logo/trade mark and control distribution. “
Wat voor documenten het precies zijn en hoe het onderzoekstraject gelopen is, is onduidelijk.
Patenten op naam van em. prof. dr. Arne Van der Gen
Van der Gen zou een een aantal patenten op zijn naam hebben staan over processen die gebruikt zouden zijn bij Amino Alliance, waaronder “microbiological linear synergetic alignment”. Dat zou een proces zijn waardoor stoffen door chelatie makkelijker de bloed-breinbarière kunnen passeren. Dat zou niet uniek zijn voor Amino Alliance, maar er zou wel gebruik van worden gemaakt. Van der Gen heeft inderdaad een aantal patenten op zijn naam staan bij het toenmalige Nederlandse bedrijf Duphar International Research B.V. (opgeheven in 2020) [72]. Dat bedrijf hielt zich bezig met ‘research and development‘ op het gebied van gezondheid en voeding. Welk patent gebruikt is bij de productie van Amino Alliance is onduidelijk. Het hebben van een patent zou publiceren ook niet mogelijk maken omdat je het dan zou moeten beschrijven en dat zouden concurrenten kunnen lezen, aldus Van Nederveen. Een vreemde redenering want met een patent wordt een uitvinding beschermt tegen het namaken ervan. Bovendien zijn patenten openbaar en worden de uitvindingen erin beschreven/vastgelegd.
Amino Alliance is verbonden aan een wetenschapper (em. prof. dr. Van der Gen)
Amino Alliance is trots dat een gerenommeerde en wetenschapper, namelijk em. prof. dr. Van der Gen, zijn naam aan het product verbonden heeft:
“Het komt bijna nooit voor dat er een echte wetenschapper is die zijn naam verbind met een online verkrijgbaar supplement.” [5]
“Veel makers van supplementen beloven echter van alles, zonder enige geringe bewijslevering dat hun product deze functie ook daadwerkelijk ondersteund. Het gebrek aan wetenschappelijk bewijs is dan ook een van de redenen dat er bijna nooit een wetenschapper zijn of haar naam verbindt aan supplementen.” [24]
“Niet veel hebben zoals Em. Prof. Dr. Arne van der Gen meer dan 200 artikelen geschreven voor wetenschappelijke publicaties. Hij is daarbij nog eens eigenaar van 8 patenten. De relatie tussen Em. Prof. Dr. Arne van der Gen en Amino Alliance® is daarom iets om trots op te zijn en geeft veel gebruikers de zekerheid die zij verdienen.” [5]
Dit wordt ook vermeld in de begeleidende brief bij je bestelling. Een wetenschapper zou dat alleen maar doen wanneer het product zijn werking bewezen heeft. Hierbij kan opgemerkt worden dat een wetenschapper in essentie wetenschap bedrijft en zich in niet bezig hoort te houden met commerciële activiteiten. Wanneer dat wel gebeurt spelen er vaak belangen of motieven die de objectiviteit nadelig beïnvloeden. Dat Van der Gen de oom is van Van Nederveen en betrokken is geweest bij de ontwikkeling van Amino Alliance zijn in ieder geval belangen die spelen, die hem niet geheel onafhankelijk maken. Het is toch zoiets als een slager die zijn eigen vlees keurt. Daarnaast is hij met emiraat wat hem onafhankelijk maakt en meer vrijheid geeft. Dat Van der Gen zijn naam aan Amino Alliance heeft verbonden zegt dan ook niet veel over de werkzaamheid. Het naar voren schuiven van Van der Gen als gerenommeerd wetenschapper is met name een marketinginstrument. Het is ook niet zo dat producten waar geen wetenschapper zijn naam aan heeft verbonden niet werkzaam zouden zijn. Denk bijvoorbeeld aan creatine waarvan de effectiviteit duidelijk bewezen is [73].
Belangrijker is dat er goede wetenschappelijke studies zijn, gepubliceerd in peer-reviewed journals, die de effectiviteit onderbouwen. En die ontbreken. Van der Gen heeft ook niet gereageerd op inhoudelijke vragen over het onderzoekstraject dat is afgelegd bij de ontwikkeling van Amino Alliance en de gezondheidsvoordelen die daar zijn gevonden.
Mogen die gezondheidsclaims gemaakt worden?
Er is Europese regelgeving voor het maken van gezondheidsclaims in commerciële mededelingen. Die regelgeving is vastgelegd in de Europese claimsverordening (1924/2006) [74]. Die verordening is bedoeld om misleiding van de consument en oneerlijke concurrentie tegen te gaan. Alleen gezondheidsclaims die door de Europese Commissie zijn goedgekeurd mogen onder bepaalde voorwaarden worden gemaakt (uitgezonderd on hold-claims). De ‘European Food and Safety Authority‘ (EFSA) beoordeeld de gezondheidsclaims en adviseert de Europese Commissie daarover.
Door de EFSA beoordeelde gezondheidsclaims (Europese regelgeving)
Voor de ingrediënten die in Amino Alliance zitten heeft de EFSA geen gezondheidsclaims goedgekeurd (zie L-arginine, L-lysine, L-glutamine) [75-78]. Alle gezondheidsclaims die ter beoordeling zijn ingediend zijn afgewezen. Dat betekent dat de gezondheidsclaims die door Amino Alliance worden gemaakt niet zijn toegestaan.
- Het ondersteunen van het immuunsysteem
“The claimed effect is general and non-specific and does not refer to any specific health claim as required by Regulation (EC) No 1924/2006.”
- Het behoud van een normale bloeddruk
“On the basis of the data presented, the Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-arginine and maintenance of normal blood pressure.”
- Verbetering van de endotheelafhankelijke vaatverwijding
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-arginine and improvement of endothelium-dependent vasodilation”
- Ondersteunen van de vasculaire gezondheid
“On the basis of the data presented, the Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-arginine and improvement of endothelium-dependent vasodilation”
- Groei of behoud van de spiermassa
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-arginine and growth or maintenance of muscle mass, apart from the well established role of protein on the claimed effect.”
- Normale formatie van rode bloedcellen
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-arginine and normal red blood cell formation.”
- Behoud van een normale erectiefunctie
“On the basis of the data presented, the Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-arginine and maintenance of normal erectile function.”
- Draagt bij aan een normale spermatogenese
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-arginine and contribution to normal spermatogenesis.”
- Behoud van een normale ammoniakklaring
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has been established between the consumption of L-arginine in a protein adequate diet and maintenance of normal ammonia clearance. However, no evidence has been provided that the protein supply in the diet of the European population is not sufficient to fulfil this function of the amino acid.”
- Immuunafweer tegen herpesvirus
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-lysine and immune defence against herpes virus.”
- Behoud van een normaal LDL-cholesterol
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-lysine and the maintenance of normal blood LDL-cholesterol concentrations”
- Toename van de eetlust wat leidt tot een toename van de eetlust
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-lysine and an increase in appetite leading to an increase in energy intake.”
- Draagt bij aan een normale eiwitsynthese
“he Panel concludesthat acause and effect relationship has not been establishedbetween the consumption of L-lysine and contribution to normalprotein synthesis,apart from the well established role of protein on the claimed effec”
- Behoud van normale botten
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-lysine and the maintenance of normal bone,apart fromthe well established role of protein on the claimed effect.”
- Toename van de calciumabsorptie wat leidt tot een toename van de calciumretentie
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-lysine and an increase in calcium absorptionleading to an increase in calcium retention.”
- Ondersteunt het immuunsysteem
“A cause-and-effect relationship has not been established between the consumption of L-glutamine and the claimed effects.”
- Ondersteunt de integriteit van de darmwand en normale darmpermeabiliteit
“A cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-glutamine and maintaining integrity of the intestinal lining and normal intestinal permeability.”
- Groei of behoud van de spiermassa
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-glutamine and growth or maintenance of muscle mass, apart from the well established role of protein on the claimed effect.”
- Sneller herstel van de glycogeenvoorraden na een intensieve training
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-glutamine and faster restoration of muscle glycogen stores after strenuous exercise.”
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-glutamine and skeletal muscle tissue repair.”
- Behoud van een normale neurologische functie
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-glutamine and maintenance of normal neurological function.”
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-glutamine and increased attention.”
- Verbetering van het werkgeheugen
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-glutamine and improvement of working memory.”
- Behoud van de verdediging tegen pathogene gastro-intestinale micro-organismen
“The Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-glutamine and maintenance of defence against pathogenic gastro-intestinal microorganisms.”
Overige en recentere onderzoeksresultaten
De gezondheidsclaims die door de EFSA zijn beoordeeld zijn door de Europese Commissie overgenomen. Bedrijven horen zich daar dan aan te houden. De beoordelingen voor L-arginine zijn echter in 2009-2011 gedaan. Het is mogelijk dat sindsdien nieuwe studies zijn verschenen die nieuwe inzichten hebben gegeven. De EFSA heeft bovendien niet alle gezondheidsclaims beoordeeld die door Amino Alliance worden gemaakt. Daarnaast worden er aan L-arginine ook nog andere gezondheidsvoordelen toegeschreven.
Het meest overtuigende effect dat gevonden wordt is een daling van de bloeddruk op korte termijn (3-4 weken). Het bewijs voor andere uitkomsten is minder sterk of afwezig. Opgemerkt moet worden dat de hoeveelheid L-arginine die in studies gebruikt is hoger is dan in Amino Alliance zit (2-30 gram/dag versus <1 gram/dag) en er geen enkele keer L-arginine pidolaat is gebruikt. Ook relevant is om te weten wat het effect op lange termijn is. Op langere termijn (>24 weken) wordt namelijk niet meer gezien dat L-arginine de bloeddruk verlaagt.
In een meta-analyse uit 2022 is gekeken naar het effect van L-arginine op de bloeddruk bij volwassenen [79]. In totaal zijn er 22 studies meegenomen met een duur van 4-180 dagen. De studies bestonden uit deelnemers met hypercholesterolemie, diabetes type 2, pre-eclampsie (zwangerschapshypertensie), perifeer arterieel vaatlijden, coronaire hartziekten, hartfalen, hypertensie, normotensie, polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS) en overgewicht/obesitas. Dat maakte de deelnemers tot een heterogene groep. De hoeveelheid L-arginine varieerde van 2-30 gram. Er is gevonden dat L-arginine zowel de systolische bloeddruk (−6,40 mmHg; 95% CI: −8,74, −4,05) als diastolische bloeddruk (−2,64 mmHg; 95% CI: −3,94, −1,40) verlaagde vergeleken met placebo. Subgroep-analyses laten zien dat dit onafhankelijk was van het hebben van hypertensie of niet, studieduur, geslacht, gezondheidsstatus en BMI. De effectieve dosis om de systolische bloeddruk te verlagen was ≥4 gram/dag. Na 24 dagen verdween het bloeddrukverlagende effect van L-arginine [79]:
“Our present findings demonstrate that daily oral L-arginine becomes ineffective in decreasing BP after 24 days of supplementation. Therefore, the effects of chronic L-arginine supplementation on BP and its vascular protection need further research.”
Het meest overtuigende effect van L-arginine is het bloeddrukverlagende effect op korte termijn (3-4 weken). De hoeveelheid die daarvoor nodig is, is wel groter dan wat in een zakje Amino Alliance zit. Meer onderzoek is nodig om te kunnen stellen dat L-arginine ook op langere termijn de bloeddruk verlaagt en de bloedvaten beschermt.
In een meta-analyse uit 2014 zijn aanwijzingen gevonden voor een gunstig effect van L-arginine op de immuunfunctie, maar de geïncludeerde studies kende een behoorlijk aantal beperking [80]. Bovendien was de toedieningsvorm in alle studies (par)enteraal en daardoor niet te vergelijken met Amino Alliance. De auteurs concludeerden [80]:
“In conclusion, L-arginine supplementation provides some improvements in immune function, but larger samples and multicenter RCTs are required for verification to offer further evidence of its clinical application.”
Er is meer onderzoek nodig om te kunnen stellen dat L-arginine de immuunfunctie verbetert.
Het is onduidelijk of L-arginine bij personen met cardiometabole aandoeningen de endotheelfunctie verbetert. De resultaten zijn vaak teleurstellend zoals blijkt uit een meta-analyse uit 2019 [81]:
“Overall, this systematic review and meta-analysis of randomized, double-blind, placebo-controlled studies indicates that oral L-arginine supplementation does not induce improvements on blood flow and biochemical markers (NOx and ADMA) of endothelial dysfunction in patients with cardiovascular and/or metabolic disorders. However, removing studies that increased heterogeneity level indicated that L-arginine supplementation may have a positive impact on blood flow responses, and perhaps could be used as a strategy to improve endothelial function in the selected group of patients.”
“Considering the high heterogeneity levels, mainly due to different types of participants and intervention strategies, the level of evidence generated by this systematic review may not be sufficient, but it does provide an insight into how arginine supplementation may be a potential strategy to improve endothelial function in people experiencing cardiovascular risk.”
Er is meer onderzoek nodig om te kunnen stellen dat L-arginine markers voor de endotheelfunctie verbetert.
In een meta-analyse uit 2019 is gekeken naar het effect van L-arginine op het lipidenprofiel en markers voor inflammatie (CRP en TNF-α) [82]. In totaal zijn er respectievelijk 14 en 5 studies meegenomen. De dosis varieerde van 1,6 tot en met 30 gram/dag. De meta-analyse laat zien dat L-arginine de triglyceriden laat dalen (-o,07 mmol/l: 95% CI: -0,14, -0,01), maar niet het totaal-, LDL- en HDL-cholesterol en het CRP en TNF-α. Ook in een andere meta-analyse uit 2019 werd bij orale inname van alleen L-arginine (1,6-9 gram/dag) geen effect op het CRP gevonden [83]:
“In summary, pooled estimates of the present systematic review and meta-analysis suggested that the L-Arginine has a significant reducing effect on TG levels; however, no significant effect was observed for other lipid profiles or inflammatory markers. Also, the results of the current meta-analysis failed to find any significant effect on other subgroups. However, given the few trials assessing the impact on inflammatory markers the results of meta-analysis should be interpreted with caution.”
Onderzoek laat zien dat L-arginine de triglyceriden een klein beetje laat dalen. Of de daling klinisch relevant is, is de vraag. Onderzoek laat niet zien dat L-arginine het cholesterolprofiel verbetert en markers voor inflammatie laat dalen.
In een meta-analyse uit 2020 is gekeken naar het effect van L-arginine op de glycemische controle [84]. In totaal zijn er 10 studies meegenomen. De dosering L-arginine varieerde van 2-20 gram/dag en de studieduur van 1,5-77 weken. Het effect van L-arginine op nuchtere glucosespiegel, serum insuline, HbA1c en HOMA-IR is onderzocht in respectievelijk 9, 8, 5 en 5 studies. De meta-analyses laten zien dat L-arginine de nuchtere glucosespiegel (WMD: -3,35 mg/dl; 95% CI: -6,55, -0,16) en het serum insuline (WMD: -2,19 µIU/ml; 95% CI: 3,70, -0,67) liet dalen. Een subanalyse laat zien dat deze dalingen alleen gevonden worden bij niet-diabetes en niet bij deelnemers met diabetes type 2. Op de andere uitkomstmaten had L-arginine geen significant effect [84]:
“Results of this study revealed that L-arginine supplementation could significantly reduce FBG and serum insulin levels. However, it seems that this reduction is not a strong enough effect to have clinical importance for managing the patients with compromised glycemic indices. More well-designed clinical trials of higher quality are needed in order to make strong conclusions about the effects of L-arginine supplementation on the glycemic profile.”
In een meta-analyse uit 2021 is eveneens gekeken naar het effect van L-arginine op de glycemische controle [85]. In totaal zijn er 12 studies meegenomen. De dosering L-arginine varieerde van 2-30 gram/dag en de studieduur van 3-72 weken (gemiddeld 15,6 weken). Het effect van L-arginine op nuchtere glucosespiegel, serum insuline, HbA1c en HOMA-IR is onderzocht in respectievelijk 12, 8, 5 en 5 studies. De meta-analyses laten hier op geen van de uitkomsten een significant effect zien [85]:
“To sum up, the current meta-analysis revealed that L-arginine supplementation had no considerable effect on FBS and serum insulin, HbA1c percentage, and HOMA-IR index. Generally, to determine the effect of L-arginine on glycemic indices precisely, additional well designed, large-scale studies must be conducted.”
Beide meta-analyses kenden beperkingen. Zo was het aantal studies beperkt en hadden de deelnemers verschillende soorten gezondheidsproblemen. Verder waren in de meeste studies confounders zoals voedingsinname en lichamelijke activiteit niet meegenomen.
Onderzoek laat niet duidelijk zien dat L-arginine de glycemische controle verbetert.
In een meta-analyse uit 2020 is gekeken naar het effect van L-arginine op lichaamsgewicht en lichaamssamenstelling bij deelnemers met overgewicht/obesitas [86]. In totaal zijn er 12 studies meegenomen. De dosis waarin L-arginine is gebruikt varieerde van 3 tot en met 9 gram/dag en de studieduur van 3-77 weken. De meta-analyse laat zien dat L-arginine de BMI (−0,63 kg/m²; 95% CI: −1,23, −0,03), middelomtrek (−3,31 cm; 95% CI: −4,45 −2,17,) en vetmassa (−2.64 kg; 95% CI: −3,62 ,−1,67) liet afnemen, maar niet het lichaamsgewicht. De vetvrije massa nam toe (1,66 kg; 95% CI: 0,93, 2,40). In studies die 8 weken of langer duurde werd een toename van lichaamsgewicht gevonden (4,01 kg; 95% CI: 0,75, 7,27) [86]:
“In conclusion, our findings indicated that L-arginine supplementation can significantly reduce BMI, WC and FM, but not BW and it can increase FFM.”
In een meta-analyse uit 2021 is gekeken naar het effect van L-arginine op lichaamsgewicht, middelomtrek en BMI [87]. Het hebben van overgewicht/obesitas was geen criterium. In totaal zijn er 8 studies meegenomen. De dosis waarin alleen L-arginine is gebruikt varieerde van 2 tot en met 9 gram/dag en de studieduur van 3-25 weken. De meta-analyse laat zien dat L-arginine de middelomtrek liet afnemen (−2,97 cm; 95% CI: −4,75, −1,18,) maar niet het lichaamsgewicht en de BMI. In studies die 8 weken of langer duurde werd wel een afname van lichaamsgewicht (−3,28 kg; 95% CI: −5,55, −1,01) en BMI (−0,71 kg/m²; 95% CI: −1,12, −0,30) gevonden [87]:
“In conclusion, this meta-analysis result suggested L-arginine supplementation could reduce waist circumference without any significant effect on body weight and body mass index.”
Er zijn aanwijzingen dat L-arginine bij deelnemers met overgewicht/obesitas de middelomtrek en vetmassa kan doen laten afnemen. Een éénduidig effect op het lichaamsgewicht wordt niet gevonden
In een systematic review uit 2011 zijn aanwijzingen gevonden voor een gunstig effect van L-arginine op perioperatieve uitkomsten, maar daar zijn kanttekeningen bij te plaatsen [88]. De meeste studies die zijn geïncludeerd maakte namelijk gebruik van medische dieetvoedingen die naast L-arginine nog andere voedingsstoffen bevatten. Vaak is Impact® gebruikt dat naast L-arginine ook omega-3 vetzuren en nucleotiden bevat. Te zien was dat Impact® de complicaties bij infecties verminderde maar andere L-arginine-formules niet. De auteurs concludeerden dan ook [88]:
“In conclusion, in this review we have demonstrated some clinical evidence that use of nutrition therapy containing arginine and omega-3 fatty acids used both preand postoperatively in high-risk elective surgical patients is associated with a substantial reduction in infection and shorter length of hospital stay.”
In een Cochrane-review uit 2018 is gekeken naar (par)enterale immunonutrition voor patiënten die geopereerd werden aan hoofd- en nekkanker [89]. Van de in totaal 19 studies waren 16 die een formule met arginine gebruikte. Er werd gevonden dat immunonutrition het optreden van fistels verminderde (RR: 0,48: 95% CI: 0,27, 0,85) vergeleken met de standaardbehandeling maar niet het verblijf in het ziekenhuis, het aantal wondinfecties en sterfte.
Onduidelijk is wat het effect van L-arginine is op perioperatieve uitkomsten.
In een meta-analyse uit 2019 is gekeken naar het effect van L-arginine op milde erectiestoornissen [90]. In totaal zijn er 10 studies meegenomen. Daarvan hebben er slechts 3 naar alleen L-arginine hebben gekeken, zonder combinatie met andere stoffen zoals pycnogenol, yohimbine, ornithine, citrulline en AMP. De dosis waarin alleen L-arginine is gebruikt varieerde van 1,5 tot en met 5 gram/dag. De meta-analyse laat zien dat L-arginine verbetering gaf vergeleken met placebo en geen behandeling.
Het ‘International Society of Sports Nutrition‘ (ISSN) heeft in 2018 een overzicht gepubliceerd van de effectiviteit van verschillende voedingssupplementen waarvan geclaimd wordt dat ze de sportprestaties zouden verbeteren [91]. Over L-arginine werd geconcludeerd dat er weinig tot geen bewijs is dat de effectiviteit ervan ondersteund [91]:
“As it stands, most of the published literature that has examined the ability of arginine to operate in an ergogenic fashion has failed to report positive outcomes. While more research is certainly indicated, consumers should exercise caution when using arginine to enhance exercise performance.”
In een meta-analyse uit 2020 is gekeken naar het effect van arginine op sportprestaties [92]. In totaal zijn er 15 studies meegenomen waarin meestal L-arginine is gebruikt. De dosis varieerde van 0,075 gram/kg tot en met 12 gram/dag. De meta-analyse laat zien dat arginine zowel de aerobe- als anaerobe sportprestaties verbeterde. Bij acuut gebruik (ingenomen 60-90 minuten voor de inspanning) wordt een effectieve dosis van 0,15 gram/kg gevonden (ca. 10-12 gram). Bij langdurig gebruik (4-7 weken) kan 1,5-2 gram/dag de aerobe prestaties verbeteren. Bij langdurig gebruik (8 weken) kan 10-12 gram/dag de anaerobe prestaties verbeteren. Door de grote heterogeniteit en tegenstrijdige resultaten is er wel de nodige onzekerheid [92]:
“Due to controversial results around Arg supplementation and its effects in the current literature [5], adequate dosages and supplementation duration are not yet well established. Because of that, there were found out some different and heterogeneous supplementation and timing protocols that limited the extraction of strong conclusions.”
In een andere meta-analyse uit 2021 wordt gevonden dat L-arginine de maximale zuurstofopname (VO2max) kan verbeteren [89]. Het effect is echter klein en in de meeste studies wordt dat niet gevonden. Een verklaring daarvoor is dat er verschillen zijn in testprotocol, studieduur, dosering, de vorm van L-arginine en de getraindheid van de deelnemers [93]:
“This meta‐analysis indicated that LAS had a positive effect on increasing VO2 max. Future homogeneous and well‐designed randomized clinical trials are needed to a deep understand of the effects of L‐arginine on VO2 max in healthy human subjects.”
Interessant is ook een systematic review uit 2021 waarin gekeken is naar L-arginine, L-citrulline en de combinatie van beide op markers voor de NO-productie en sportprestaties [93]. Er werd gevonden dat L-arginine de NO-productie niet liet stijgen en dat de sportprestaties niet verbeterde [94]:
“Based on the included studies, an L-Arg supplementation dose of 0.075 g/kg or 6 g did not increase NO synthesis or improve physical performance and perceptual feelings of exertion among recreationally active and trained athletes. Beverages or capsules containing 2.4 to 6 g/day L-Cit consumption over 7 to 16 days increased NO synthesis, improved physical performance markers, and reduced feelings of exertion. However, the consumption of beverages containing 6 g L-Cit did not improve physical performance markers. The consumption of a beverage containing L-Arg and L-Cit over several days effectively increased NO synthesis, improved physical performance markers, and reduced perceptual feelings of exertion. However, this response to a combined L-Arg and L-Cit beverage requires verification.”
De vraag is ook in hoeverre suppletie met L-arginine zinvol is om tijdens het sporten de NO-productie te stimuleren. De belangrijkste stimulus voor NO-productie tijdens het sporten lijkt namelijk shear stress in de bloedvaten te zijn [33].
Onderzoek laat niet duidelijk zien dat L-arginine de sportprestaties en de VO2max verbetert.
Mogelijke nadelen van L-arginine
Er zijn aanwijzingen (ook uit RCT’s) dat bij langdurig gebruik van L-arginine tolerantie optreedt waardoor bepaalde effecten verdwijnen en er (bij bepaalde risicogroepen) nadelige effecten kunnen optreden [95-99]:
“L-arginine, when added to standard postinfarction therapies, does not improve vascular stiffness measurements or ejection fraction and may be associated with higher postinfarction mortality. L-arginine should not be recommended following acute myocardial infarction.” [95]
“In patients with PAD, long-term administration of L-arginine does not increase nitric oxide synthesis or improve vascular reactivity. Furthermore, the expected placebo effect observed in studies of functional capacity was attenuated in the L-arginine-treated group. As opposed to its short-term administration, long-term administration of L-arginine is not useful in patients with intermittent claudication and PAD.” [96]
“However, in our aging mouse model, we demonstrated that dietary L-arginine supplementation does not favorably affect but rather tends to further increase the aging kidney phenotypes, for example, for il-1, icam-1, mcp1, and the macrophage marker f4/80, collagen Ia1, Ia2, and IIIa1.” [97]
“The results do not support benefits of long-term L-arginine supplementation. It rather accelerates functional decline of kidney and vasculature in aging. Thus, the long-term dietary L-arginine supplementation should be avoided particularly in elderly population.” [98]
“In conclusion, our present study provides evidence demonstrating that L-arginine exerts either beneficial or detrimental effects on endothelial cells which is dependent on the duration of the supplementation. We show that short term L-arginine supplementation enhances endothelial NO production, while long-term supplementation causes endothelial senescence through stimulation of mTORC1-S6K1 signaling and up-regulation of Arg-II. The findings may not only explain the contradictory or inconsistent results on the vascular effects of L-arginine supplementation reported in the literature, but also provide the mechanistic insight into the detrimental clinical outcomes in patients with cardiovascular diseases.” [99]
Contact met Amino Alliance
Amino Alliance heb ik op 2 november 2022 de eerste e-mail gestuurd waarin ik heb aangegeven dat verschillende gezondheidsclaims niet zijn toegestaan en dat de gezondheidsclaims bovendien niet aannemelijk zijn (op een gunstig effect op de bloeddruk na). Met Van Nederveen volgde een e-mailwisseling waarin maar weinig inhoudelijke vragen zijn beantwoord. Hij gaf aan dat de literatuur die ik had aangehaald op betrekking had op de verkeerde vorm van L-arginine. Daarvan zou wetenschappelijk duidelijk zijn aangetoond dat de werking niet voldoet aan de vorm die door Amino Alliance wordt gebruikt.
Verschillende keren werd er aangegeven om te wachten op een reactie van Van der Gen. Van der Gen heeft tweemaal gereageerd, maar ook hij heeft op belangrijke vragen geen antwoord gegeven. In de laatste e-mail van Van der Gen gaf hij aan dat hij ervan op de hoogte was dat ik (zonder daarnaar gevraagd te hebben) een maandpakket Amino Alliance toegestuurd heb gekregen. Hij hoopte en verwachtte dat daarmee veel van mijn vragen beantwoord zouden zijn.
Volgens Van Nederveen zouden ze zich echter wel aan de regelgeving houden omdat ze gebruik maken van bewoordingen als “ondersteunend” en “helpt bij“. Dat zou door hun advocaat zijn goedgekeurd [e-mail-communicatie]. In artikel 2 van de claimsverordening staat over een gezondheidsclaim [74]:
“Gezondheidsclaim: een claim die stelt, de indruk wekt of impliceert dat er een verband bestaat tussen een levensmiddelencategorie, een levensmiddel of een bestanddeel daarvan en de gezondheid.”
Het hoeven dus geen harde claims te zijn. Met bewoordingen als “zou kunnen helpen/ondersteunen bij” wordt bij de consument de indruk gewekt dat er een verband bestaat. Dat is niet toegestaan, anders zou iedereen een gezondheidsclaim op een dergelijke manier kunnen formuleren. Bovendien mogen de meeste geautoriseerde gezondheidsclaims alleen dergelijke terughoudende bewoordingen gebruiken, bijvoorbeeld:
- “Kalium draagt bij tot de instandhouding van de normale bloeddruk.”
- “Vitamine C draagt bij tot de normale collageenvorming voor de normale werking van de bloedvaten.”
- “Vitamine D draagt bij tot de normale werking van het immuunsysteem.”
- “Vitamine B6 draagt bij tot een normale psychologische functie.”
- “EPA en DHA dragen bij tot de normale werking van het hart.”
- “Eiwitten dragen bij tot de instandhouding van de spiermassa.”
- “Koolhydraten dragen bij tot het herstel van de normale werking van de spieren (contractie) na zeer intensieve en/ of langdurige lichaamsbeweging die tot spiervermoeidheid en depletie van de glycogeenvoorraad in skeletspieren heeft geleid.”
Voor vitamine D mag bijvoorbeeld niet de harde claim gemaakt worden dat het de afweer stimuleert of dat het zorgt voor een goede weerstand. Dat gaat een stap verder dan waarvoor de gezondheidsclaim is goedgekeurd. Voor bewoordingen als “zou kunnen helpen/ondersteunen bij” moet dus een geautoriseerde gezondheidsclaim aanwezig zijn.
Beste heer/mevrouw,
Met interesse heb ik kennis genomen van Amino Alliance® met de ingrediënten L-arginine, L-glutamine en L-lysine. Daar heb ik een paar vragen over (in blauw aangeven) waarbij ik een toelichting zal geven
Ingrediënten
Kunt u aangeven wat de hoeveelheden zijn van de ingrediënten in een sachet (relevant om de effectiviteit ervan te kunnen beoordelen)?
Gezondheidsclaims
Op jullie website worden voor Amino Alliance® onder andere de volgende gezondheidsclaims gemaakt [1]:
- Ondersteunt je immuunsysteem
- Cardiovasculaire gezondheid.
- Amino Alliance helpt om dit te voorkomen door de omzetting van L-arginine in stikstofmonoxide te bevorderen. Dit zorgt voor een gezond bloedvatenstelsel die beter in staat is om verschillen in de bloeddruk op te vangen.
- Positief voor actieve intimiteiten
- Betere & diepere slaap
- Vergroot zelfvertrouwen
- Anti-veroudering
- Ook heeft het een positief effect bij herstel na het sporten, operaties en ziekte.
Zoals u waarschijnlijk weet is er Europese regelgeving voor het maken van gezondheidsclaims in commerciële mededelingen. Die regelgeving is vastgelegd in de Europese claimsverordening (1924/2006) [2]. Die verordening is bedoeld om misleiding van de consument en oneerlijke concurrentie tegen te gaan. Daarom zijn niet alle gezondheidsclaims toegestaan en wanneer ze zijn toegestaan zijn er voorwaarden voor het gebruik ervan (bijvoorbeeld aangeven op welk ingrediënt een gezondheidsclaim gebaseerd is, de benodigde hoeveelheid om het geclaimde effect te bereiken) [3]. Gezondheidsclaims kunnen namelijk niet op een product gebaseerd zijn, maar alleen op een ingrediënt dat erin zit. Op jullie website staat [4]:
“Daarnaast is een bijkomstigheid van deze kennis de absolute garantie dat de samenstelling van Amino Alliance® veilig en werkzaam is. De bestanddelen van Amino Alliance® zijn goedgekeurd door E.F.S.A. de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid.”
Door de EFSA beoordeelde gezondheidsclaims
Bedoelen jullie daarmee dat de gezondheidsclaims die door jullie worden gemaakt door de EFSA zijn goedgekeurd? Wanneer ik naar de ingrediënten kijk die in Amino Alliance® zitten zie ik geen geautoriseerde gezondheidsclaims daarvoor (zie bijlagen) [5]. Er zijn wel gezondheidsclaims die door jullie gemaakt worden, maar die zijn door de EFSA afgewezen (non-authorized), met name voor L-arginine [6]:
Het ondersteunen van het immuunsysteem
“The claimed effect is general and non-specific and does not refer to any specific health claim as required by Regulation (EC) No 1924/2006.”
Het behoud van een normale bloeddruk
“On the basis of the data presented, the Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-arginine and maintenance of normal blood pressure.”
Ondersteunen van de vasculaire gezondheid
“On the basis of the data presented, the Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-arginine and improvement of endothelium-dependent vasodilation”
Behoud van een normale erectiefunctie
“On the basis of the data presented, the Panel concludes that a cause and effect relationship has not been established between the consumption of L-arginine and maintenance of normal erectile function.”
Dat betekent dat dergelijke gezondheidsclaims niet zijn toegestaan in commerciële mededelingen [7]. De review van Gad uit 2010 [8] die door jullie wordt aangehaald verandert dat niet. Ook voor L-glutamine en L-lysine zijn er geen geautoriseerde gezondheidsclaims [9-11].
L-arginine en immuunfunctie
In een meta-analyse uit 2014 zijn weliswaar aanwijzingen gevonden voor een gunstig effect van L-arginine op immuunfunctie, maar de geïncludeerde studies kende een behoorlijk aantal beperking [12]. Bovendien was in alle studies de toedieningsvorm (par)enteraal en daardoor niet te vergelijken met Amino Alliance® dat je moet oplossen in water en opdrinken. De auteurs concludeerden [12]:
“In conclusion, L-arginine supplementation provides some improvements in immune function, but larger samples and multicenter RCTs are required for verification to offer further evidence of its clinical application.”
L-arginine en markers voor endotheelfunctie bij mensen met cardiometabole aandoeningen
Er is onduidelijk of L-arginine bij deze groep de endotheefunctie verbetert [13]:
“There was no difference in blood flow after post-ischemic hyperemia between the supplementation of L-arginine and placebo groups before and after the intervention period (standardized mean difference (SMD) = 0.30; 95% confidence intervals (CIs) = −0.85 to 1.46; I2 = 96%). Sensitivity analysis showed decreased heterogeneity when the studies that most favor arginine and placebo were removed, and positive results in favor of arginine supplementation were found (SMD = 0.59; 95% CIs = 0.10 to 1.08; I2 = 75%). No difference was found in meta-analytical estimates of NOx and ADMA responses between arginine or placebo treatments. Overall, the results indicated that oral L-arginine supplementation was not associated with improvements on selected variables in these patients”
L-arginine en perioperatieve uitkomsten
In een systematic review uit 2011 zijn weliswaar aanwijzingen gevonden voor een gunstig effect van L-arginine op perioperatieve uitkomsten, maar daar zijn ook kanttekeningen bij te plaatsen [14]. De meeste studies die zijn geïncludeerd maakte namelijk gebruik van medische dieetvoedingen die naast L-arginine nog andere voedingsstoffen bevatten. Vaak is Impact® gebruikt dat naast L-arginine ook omega-3 vetzuren en nucleotiden bevat. Te zien was dat Impact® de complicaties bij infecties verminderde maar andere L-arginine-formules niet. De auteurs concludeerden dan ook [14]:
“In conclusion, in this review we have demonstrated some clinical evidence that use of nutrition therapy containing arginine and omega-3 fatty acids used both preand postoperatively in high-risk elective surgical patients is associated with a substantial reduction in infection and shorter length of hospital stay.”
Nadelen van L-arginine
Er zijn aanwijzingen dat bij langdurig gebruik van L-arginine tolerantie optreedt waardoor bepaalde effecten verdwijnen en er nadelige effecten optreden [15-17].
“Aging kidney is associated with inflammation and tubulointerstitial fibrosis (Hommos et al., 2017). Previous studies reported that L-arginine supplementation reduces inflammation and fibrosis in several nephropathy models (Morrissey et al., 1996; Peters et al., 2000; Kurus et al., 2005; Korish, 2010; Carlstrom et al., 2013). However, in our aging mouse model, we demonstrated that dietary L-arginine supplementation does not favorably affect but rather tends to further increase the aging kidney phenotypes, for example, for il-1, icam-1, mcp1, and the macrophage marker f4/80, collagen Ia1, Ia2, and IIIa1.” [16]
“At least two important randomized placebo-controlled clinical studies showed that 6-months L-arginine supplementation did not show any beneficial effects but harmful effects or increased mortality in patients with peripheral arterial disease and myocardial infarction on top of clinical medications (Schulman et al., 2006; Wilson et al., 2007)” [16]
“In conclusion, our present study provides evidence demonstrating that L-arginine exerts either beneficial or detrimental effects on endothelial cells which is dependent on the duration of the supplementation. We show that short term L-arginine supplementation enhances endothelial NO production, while long-term supplementation causes endothelial senescence through stimulation of mTORC1-S6K1 signaling and up-regulation of Arg-II.” [17]
Hoe denkt u hierover?
Bent u het eens met het bovenstaande dat de gezondheidsclaims die door jullie gemaakt worden in strijd zijn met de claimsverordening en daardoor niet zijn toegestaan? Zo niet, kunt u dan aangeven waarom die gezondheidsclaims wel zijn toegestaan? Afhankelijk van de hoeveelheid L-arginine in Amino Alliance® wil ik overigens over het bloeddrukverlagende effect van L-arginine niet moeilijk doen [18].
Met belangstelling wacht ik uw reactie af.
Met vriendelijke groet,
Rob van Berkel
Referenties
- (gebroken link)
- https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2006:404:0009:0025:NL:PDF
- https://www.nvwa.nl/onderwerpen/claims-levensmiddelen/documenten/consument/eten-drinken-roken/etikettering/publicaties/handboek-voedings–en-gezondheidsclaims
- https://amino-alliance.nl/de-wetenschap/
- https://ec.europa.eu/food/safety/labelling_nutrition/claims/register/public/?event=search
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to L-arginine and “immune system functions” (ID 455, 1713), growth or maintenance of muscle mass (ID 456, 1712, 4681), normal red blood cell formation (ID 456, 664, 1443, 1712), maintenance of normal blood pressure (ID 664, 1443), improvement of endothelium-dependent vasodilation (ID664, 1443, 4680), “physical performance and condition” (ID1820), “système nerveux”(ID608), maintenance of normal erectile function (ID649, 4682), contribution to normal spermatogenesis (ID 650, 4682), “function of the intestinal tract” (ID 740),and maintenance of normal ammonia clearance (ID 4683) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal2011;9(4):2051. [30pp.]
- Krasniqi E, Boshnjaku A, Tozi LP. Approved health claims for amino acids in/as food supplements. Macedonian pharmaceutical bulletin, 62 (1) 35 – 46 (2016)
- Gad MZ. Anti-aging effects of l-arginine. Journal of Advanced Research, Volume 1, Issue 3, 2010, Pages 169-177.
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to glutamine and immune health (ID 733) and integrity of the intestinal lining and normal intestinal permeability (ID 1602) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006 on request from the European Commission. EFSA Journal 2009; 7(9):1235. [14 pp.].
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to L-glutamine and growth or maintenance of muscle mass (ID 719, 722, 3185), faster restoration of muscle glycogen stores after strenuous exercise (ID 434, 699, 701, 723, 1569), skeletal muscle tissue repair (ID 721), maintenance of normal neurological function (ID 662, 700), increased attention (ID 700, 1570), improvement of working memory (ID 700, 1570), maintenance of defense against pathogenic gastro-intestinal microorganisms (ID 452), gut protein synthesis (ID 701), decreasing gut permeability (ID 701), and stimulating immunological responses (ID 1568) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal 2011;9(6):2225. [27 pp.].
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to L-lysine and immune defense against herpes virus (ID 453), maintenance of normal blood LDL-cholesterol concentrations (ID 454, 4669), increase in appetite leading to an increase in energy intake (ID 610), contribution to normal protein synthesis (ID 609, 1612), maintenance of normal bone (ID 663, 1915), and increase in calcium absorption leading to an increase in calcium retention (ID 609, 1612) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal 2011;9(4):2063. [21 pp.].
- Kang K, Shu XL, Zhong JX, Yu TT. Effect of L-arginine on immune function: a meta-analysis. Asia Pac J Clin Nutr. 2014;23(3):351-9.
- Rodrigues-Krause J, Krause M, Rocha IMGD, Umpierre D, Fayh APT. Association of l-Arginine Supplementation with Markers of Endothelial Function in Patients with Cardiovascular or Metabolic Disorders: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients. 2018 Dec 20;11(1):15.
- Drover JW, Dhaliwal R, Weitzel L, Wischmeyer PE, Ochoa JB, Heyland DK. Perioperative use of arginine-supplemented diets: a systematic review of the evidence. J Am Coll Surg. 2011;212(3):385–399.
- Holeček M. Side effects of amino acid supplements. Physiol Res. 2022 Mar 25;71(1):29-45.
- Huang J, Ladeiras D, Yu Y, Ming XF, Yang Z. Detrimental Effects of Chronic L-Arginine Rich Food on Aging Kidney. Front Pharmacol. 2021 Jan 19;11:582155.
- Xiong Y, Fru MF, Yu Y, Montani JP, Ming XF, Yang Z. Long term exposure to L-arginine accelerates endothelial cell senescence through arginase-II and S6K1 signaling. Aging (Albany NY). 2014 May;6(5):369-79.
- Shiraseb F, Asbaghi O, Bagheri R, Wong A, Figueroa A, Mirzaei K. Effect of l-Arginine Supplementation on Blood Pressure in Adults: A Systematic Review and Dose-Response Meta-analysis of Randomized Clinical Trials. Adv Nutr. 2022 Aug 1;13(4):1226-1242.
Beste Arne van der Gen,
Twee weken geleden heb ik u onderstaande e-mail gestuurd. Daar heb ik nog geen reactie op gekregen vandaar deze reminder. Mocht u geen vragen van mij willen beantwoorden hoor ik dat ook graag, dan is dat duidelijk voor mij.
In de discussie over Amino Alliance heb ik voornamelijk reacties gekregen van Diederik. Daaruit begrijp ik dat u als wetenschapper de deskundige bent als het gaat om het onderbouwen van de effectiviteit van de formule. Vandaar deze e-mail aan u. Mijn vraag is of u daarover met mij in gesprek wilt gaan. Dan zou ik graag de onderstaande vragen (in blauw) willen stellen. Mocht u het antwoord niet weten of mocht u er teveel vertrouwelijke informatie mee prijsgeven kunt u dat gewoon aangeven. Dan is dat in ieder geval duidelijk voor mij.
- Kunt u aangeven XXXXXXXXXXXXXX? Zo ja, welke zijn dat en naar welke uitkomst is er gekeken? Dat zou mij erg verder helpen en de onderbouwing voor Amino Alliance versterken. Of in ieder geval de studies waarin positieve resultaten zijn gevonden.
- Wat waren de overige criteria, bijvoorbeeld wat betreft onderzoeksdesign, soort interventie, comparator, aantal deelnemers, demografische gegevens, dosering, duur en uitkomst? Bij mijn weten zijn nagenoeg alle studies met L-arginine gedaan. Kunt u studies noemen waarin L-arginine L-pidolaat, L-lysine en L-glutamine is gebruikt? Zo ja, welke?
- In een recente meta-analyse wordt voor L-arginine een gunstig effect gevonden op de systolische en diastolische bloeddruk [1]. Kunt u dat verklaren aangezien het een basisch aminozuur is? Zo ja, hoe?
- Op jullie website wordt verwezen naar de review van Gad, waarin het over alleen L-arginine gaat [2]. Wat laat die review volgens u zien?
- Op basis van welke RCT’s is Amino Alliance ontwikkeld? (“het is op basis van “double-blind studies” ontwikkeld.”)
- Welke RCT’s onderbouwen de gezondheidsclaims die jullie maken voor Amino Alliance? Daarbij neem ik aan dat dit studies zijn waarin gekeken is naar de effectiviteit van L-arginine L-pidolaat, L-glutamine en L-lysine aangezien alleen L-arginine (ook neutraal) onvoldoende effect zou hebben.
- Op jullie website staat:
“Om nog onverklaarbare redenen houdt het lichaam na de volgroeiing ermee op voldoende L-arginine uit voeding te halen. Hierdoor komt er niet genoeg van het semi-essentieel aminozuur in het lichaam en ontstaat er dus te weinig stikstofoxide.’
Kunt u aangeven waaruit dat blijkt? Wat ik wel vind is dat de groeihormoonrespons op aminozuren afneemt bij het ouder worden, maar dat is wat anders.
Wanneer jullie een product hebben waarvan jullie kunnen bewijzen dat het werkt is het prima. Daar vraag ik ook telkens naar, maar die bewijzen worden niet door jullie geleverd. Volgens jullie omdat bijna alle studies met het basische L-arginine worden gedaan en zonder de hulpstoffen L-lysine en L-glutamine:
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.”
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.”
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.”
Prima, maar dan is het toch niet vreemd om te vragen waaruit blijkt dat jullie formule wel werkzaam is? Daarvoor verwijzen jullie alleen naar de studie van Isidori et al die zo zijn beperkingen heeft zoals ik eerder heb aangegeven. En het verbaast me dat jullie daarnaast alleen maar verwijzen naar studies waarin het basische L-arginine is gebruikt zonder de hulpstoffen [2, 3]. Dat zijn studies die door jullie zelf worden gediskwalificeerd. Begrijpt u daarom mijn verwarring en mijn vragen om uitleg en verduidelijking? De ene keer is L-arginine wel effectief en de andere keer niet. En studies met L-arginine L-pidolaat, L-lysine en L-glutamine ontbreken.
Hopelijk bent u bereid om mijn vragen te beantwoorden. Die vragen staan los van de discussie of de gezondheidsclaims wel of niet zijn toegestaan, waar Diederik naar gaat (laten) kijken. Mocht u liever telefonisch contact met mij hebben kan dat ook. Of mocht ik de vragen bij iemand anders neer kunnen leggen hoor ik dat ook graag.
Met belangstelling zie ik uw reactie tegemoet!!
Met vriendelijke groet,
Rob van Berkel
Referenties
- Shiraseb F, Asbaghi O, Bagheri R, Wong A, Figueroa A, Mirzaei K. Effect of l-Arginine Supplementation on Blood Pressure in Adults: A Systematic Review and Dose-Response Meta-analysis of Randomized Clinical Trials. Adv Nutr. 2022 Aug 1;13(4):1226-1242.
- Gad MZ. Anti-aging effects of l-arginine. Journal of Advanced Research, Volume 1, Issue 3, 2010, Pages 169-177.
- https://amino-alliance.com/benefits/
Telefonisch gesprek
Op 18 januari 2023 heb ik telefonisch contact gehad met Van Nederveen. Daarin legde hij uit dat er externe publicaties zijn waaruit zou blijken dat de formule van Amino Alliance effectief is. Wat er in die publicaties staat blijft onduidelijk omdat het concurrentiegevoelige informatie zou bevatten. Van Nederveen gaf wel aan dat iemand van de Amerikaanse ‘Food and Drugs Administration‘ (FDA) gezegd zou hebben dat het echt werkt en dat hij een paar doosjes mee naar huis wilde nemen voor zijn vrouw. De vraag is waaruit dat dan zou blijken.
Verder gaf hij aan dat ze bezig waren om de website te laten beoordelen door de Keuringsraad en dat ze de nodige aanpassingen zullen gaan maken. Van de Keuringsraad kregen ze daar ongeveer een maand de tijd voor, dus tot ongeveer 18 februari. De Keuringsraad zou overigens niet echt bezorgd zijn want er zijn zoveel mensen die vergelijkbare gezondheidsclaims, maar Amino Alliance zou volgens de Keuringraad een product hebben dat blijkt te werken want ze hebben geen klachten gekregen van mensen die het gebruiken, aldus Van Nederveen. Dat de Keuringsraad dat gezegd heeft is niet heel waarschijnlijk. De Keuringsraad is namelijk niet de instantie waar klachten over voedingssupplementen gemeld worden. Daar hebben ze dus geen overzicht van. Bovendien is het ontbreken van klachten geen bewijs voor effectiviteit.
Het succes van Amino Alliance zou volgens van Nederveen komen door de positieve ervaringen van gebruikers en niet zozeer door de gezondheidsclaims die gemaakt worden. Het zou hem daarom ook niet uitmaken wanneer ze alles zouden moeten weghalen. We hadden afgesproken om over een maandje, half februari , weer contact te hebben. Op 6 en 20 februari en 4 maart heb ik Van Nederveen gemaild, maar daar is niet inhoudelijk op gereageerd.
Opmerking
In het telefoongesprek gaf Van Nederveen aan dat hij vanuit Amerika hoorde dat wanneer dit artikel vertaald zou worden in het Engels, de Amerikanen geneigd zouden zijn een rechtszaak tegen mij aan te spannen.
Vervolgvragen
Naar aanleiding van het telefoongesprek met de nieuwe informatie dat er wel publicaties zouden zijn die de effectiviteit aantonen heb ik op 22 januari 2023 aanvullende vragen gesteld. Op 6 februari 2023 werd daarop gereageerd. Het beantwoorden van vragen over de effectiviteit van Amino Alliance had nu niet hun prioriteit. Op de vraag of ze wel bereid waren om op een later moment de vragen te beantwoorden is niet gereageerd.
Beste Diederik,
Door het telefoongesprek is mij weer wat meer duidelijk geworden, dank daarvoor.
Een belangrijk punt vind ik de onderbouwing van de gezondheidsclaims. Wanneer de gezondheidsclaims onderbouwd kunnen worden vind ik de regelgeving minder belangrijk. Zoals je zult begrijpen kan ik niet veel met interne rapporten, testimonials en de andere positieve verhalen die je hebt verteld. Je hebt echter aangegeven dat er wel studies zijn uitgevoerd met jullie formule, maar dat die niet voor het publiek toegankelijk zijn omdat ze concurrentiegevoelige informatie zouden bevatten. Daarom zou ik je graag nog een aantal vragen willen stellen om zo een compromis te vinden waarmee je geen concurrentiegevoelige informatie hoeft vrij te geven, maar wel de nodige informatie verstrekt om te kunnen oordelen of de gezondheidsclaims voldoende onderbouwd zijn. Volgens mij is dat goed mogelijk en is dat vooral in jullie belang wanneer jullie ervan overtuigd zijn dat er een degelijke onderbouwing is. Maar dan moet ik wel over een degelijke onderbouwing beschikken. Op jullie website staat:
“Veel makers van supplementen beloven echter van alles, zonder enige geringe bewijslevering dat hun product deze functie ook daadwerkelijk ondersteund.”
Maar eerlijk gezegd hebben jullie tot nu toe ook nog geen bewijs geleverd dat Amino Alliance de geclaimde gezondheidsvoordelen heeft.
De vragen
- Is het mogelijk om de betreffende publicaties naar mij toe te sturen waarbij concurrentiegevoelige informatie is zwartgelakt? Of dat ik een geheimhoudingsverklaring tekenen (NDA)? Of dat ik langskom voor inzage? Of heb je andere suggesties? Het is overigens niet zo dat ik vertrouwelijke studies of documenten ga publiceren.
- Kun je iets zeggen over het aantal studies dat is uitgevoerd met jullie formule en de kenmerken ervan (wanneer het antwoord op vraag 1 nee is)?
• Hoeveel studies zijn er uitgevoerd?
• In welk jaar zijn de studies uitgevoerd?
• Wat was de onderzoeksopzet (RCT?)?
• Wat was het aantal deelnemers?
• Wat waren de inclusie- en exclusiecriteria?
• Hoe lang was de studieduur?
• Naar welke uitkomsten is er gekeken?
• Wat waren de resultaten?
• Was Amino Alliance de sponsor?
Dat lijkt mij allemaal geen concurrentiegevoelige informatie maar juist informatie die de gezondheidsclaims kan onderbouwen. - Wat versta je concreet onder concurrentiegevoelige informatie? Dat zou met het product Amino Alliance te maken moeten hebben en niet met hoe de studies zijn uitgevoerd en wat de resultaten ervan zijn. De ingrediënten zijn allemaal bekend en de hoeveelheden ervan kunnen redelijk nauwkeurig geschat worden. Het zal niet veel afwijken van de dosering in de studie van Isidori et al waarin 1.200 mg L-arginine L-pidolaat en 1.200 mg L-lysine HCL is gebruikt. Dan zit je op 2.400 mg. Tel je daar nog 4,3 gram koolhydraten (palatinose) bij op, dan kom je op 6.700 mg. Eén portie Amino Alliance is 8,4 gram, dus dan blijft er 1.700 mg over voor de L-glutamine. Bovendien kan het in een publicatie ook omschreven worden als een ‘proprietary blend’ of eenvoudigweg als Amino-Alliance®. Daar zijn meer voorbeelden van, zeker bij voedingssupplementen. Dan kan aangegeven worden dat de dosering 8,4 gram/dag was. Arne van der Gen heeft geschreven:
“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.”
Het komt erop neer dat ik eerlijk gezegd geen reden zie waarom de studies met positieve resultaten niet zijn gepubliceerd. Zouden jullie dat niet willen? Ieder (commercieel) bedrijf zou dat volgens mij eerder gisteren hebben gedaan dan vandaag. Publicatie ervan draagt bij aan de wetenschappelijke kennis en het biedt bovendien mogelijkheden om gezondheidsclaims in de toekomst goedgekeurd te krijgen, wat de verkoop alleen maar zal stimuleren. Zeker wanneer de resultaten zo uitgesproken zijn als jij aangeeft. Voor een voedingssupplement is dat bijzonder. Dat er concurrentiegevoelige informatie mee zou worden vrijgegeven vindt ik een onvoldoende sterk argument zoals ik hiervoor heb toegelicht. Daar kun je het natuurlijk mee oneens zijn, maar dat zou ik dan graag toegelicht willen hebben. - Je hebt aangegeven dat de informatie over de studies eigendom is van andere bedrijven en dat jullie (Arne van der Gen en zijn team) getekend hebben om die niet publiekelijk te maken. Dat is voor mij nog onduidelijk. Zijn jullie niet de opdrachtgever en sponsor van die studies geweest? Aan wat voor soort bedrijven moet ik denken die absoluut niet willen dat hun werk gepubliceerd wordt? En wat hebben die bedrijven dan precies onderzocht waardoor het niet jullie eigendom is en jullie er geen zeggenschap over hebben? Kun je daar wat meer over zeggen?
- Zijn er studies gedaan waarin jullie formule is vergeleken met het basische L-arginine? Zo kun je aantonen dat Amino Alliance effectiever is dan de vele L-arginine-supplementen die te koop zijn.
- Eerder heb je geschreven:“xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx”Maar wanneer ik kijk naar de beschrijving van de ‘Benefits’ op Amino-alliance.com/benefits/ wordt er als onderbouwing bijna altijd verwezen (op de studie van Isidori et al na) naar het basische L-arginine zonder de hulpstoffen L-lysine en L-glutamine. Waarom wordt daar naar dergelijke studies verwezen die totaal geen betrekking zouden hebben op wat jullie doen?
- Op jullie website staat:
“Om nog onverklaarbare redenen houdt het lichaam na de volgroeiing ermee op voldoende L-arginine uit voeding te halen. Hierdoor komt er niet genoeg van het semi-essentieel aminozuur in het lichaam en ontstaat er dus te weinig stikstofoxide.”Kunnen je aangeven waaruit dat blijkt? Het lichaam kan ook (beperkt) L-arginine vormen uit de aminozuren ornithine, glutamine, glutamaat en proline. Wat ik wel vind is dat de groeihormoonrespons op aminozuren afneemt bij het ouder worden, maar dat is wat anders. - Waaruit blijkt dat L-arginine moeilijk het membraan kan passeren en dat L-arginine L-pidolaat dat beter kan? Het lichaam beschikt over verschillende transporters in het cel- en mitochondriale membraan en de bloedbreinbarrière, ook voor basische aminozuren zoals L-arginine [1-3]. L-arginine zelf lijkt bovendien de permeabiliteit van de bloedbreinbarrière toe te laten nemen op een NO-onafhankelijke manier [4]. De studie van Isidori et al, laat ook niet zien dat alleen L-arginine L-pidolaat onvoldoende is om de groeihormoonafgifte te laten stijgen.
- Kun je zeggen welk(e) patent(en) op naam van Arne van der Gen staan die relevant zijn voor de productie van Amino Alliance? Je sprak over ‘microbiological linear synergistic alignment’. Wat is het patentnummer daarvan, want dat krijg ik niet gevonden. Is dat het productieproces voor L-arginine L-pidolaat? Daar vind ik wel een Chinees patent van (CN102584666A). L-arginine L-pidolaat is in ieder geval vrij verkrijgbaar.
- Ben jij of zijn jullie betrokken bij het supplement Recover Me [5, 6]? Of hebben ze jullie gekopieerd? Er zijn namelijk sterke overeenkomsten en de formule lijkt identiek te zijn.
“Met een duidelijke visie, wisten we dat we een wereldwijd toonaangevende wetenschapper moesten vinden om ons te helpen bij het formuleren van Recover-Me, en gelukkig, we hem hebben gevonden! Een gerenommeerde professor in de organische chemie. Na een levenslange succesvolle carrière, was deze professor vastbesloten, om een formule van topkwaliteit te maken, die de productie van stikstofmonoxide in het lichaam optimaal zou stimuleren. Deze professor heeft geen commercieel belang! Integendeel, zijn hoofddoel is het verbeteren van de kwaliteit van leven. Deze passie maakt Recover-Me uniek in zijn soort!”“ALLE INGREDIËNTEN ZIJN DOOR DE EUROPESE AUTORITEIT VOOR VOEDSELVEILIGHEID (EFSA) GOEDGEKEURD.”
Het zou fijn zijn wanneer je deze vragen nog zou willen (laten) beantwoorden zodat er weer wat meer duidelijk is voor mij. De vragen zijn niet zozeer aan jou persoonlijk gericht, maar aan Amino Alliance als bedrijf. Mocht je een vraag niet willen of kunnen beantwoorden hoor ik graag de reden.
Alvast bedankt!
Met vriendelijke groet,
Rob van Berkel
Referenties
- Banjarnahor S, Rodionov RN, König J, Maas R. Transport of L-Arginine Related Cardiovascular Risk Markers. J Clin Med. 2020 Dec 8;9(12):3975.
- Monné M, Vozza A, Lasorsa FM, Porcelli V, Palmieri F. Mitochondrial Carriers for Aspartate, Glutamate and Other Amino Acids: A Review. Int J Mol Sci. 2019 Sep 10;20(18):4456.
- Zaragozá R. Transport of Amino Acids Across the Blood-Brain Barrier. Front Physiol. 2020;11:973. Published 2020 Sep 23.
- Shukla A, Dikshit M, Srimal RC. Nitric oxide-dependent blood-brain barrier permeability alteration in the rat brain. Experientia. 1996;52(2):136-140.
- https://www.recover-me.nl/
- https://www.bestel-hier.nl/waarom-is-recover-me-uniek/
Gemaakte aanpassingen door Amino Alliance
Op de website van Amino Alliance zijn inmiddels aanpassingen gemaakt. De gezondheidsclaims die niet zijn toegestaan zijn (grotendeels) verdwenen. Nu staat er wel (zie screenshot) [1]:
“Amino Alliance® Het nummer 1 Amino Supplement van Nederland”
Onduidelijk is echter waar dat op gebaseerd is en wat het nummer 2 supplement dan is. Daarmee wordt de suggestie gewekt dat er een vergelijking tussen supplementen met aminozuren heeft plaatsgevonden en dat Amino Alliance daar als beste uit is gekomen. Er heeft echter geen vergelijking plaatsgevonden. Het is een uit de lucht gegrepen en daardoor misleidende slogan om Amino Alliance aan te prijzen.” De claim nummer 1 is wel toegestaan als het gaat om verkoopcijfers en dit onderbouwd kan worden.
Voor isomaltulose is wel een gezondheidsclaims goedgekeurd [100] en daar hebben ze nu gebruik van gemaakt, namelijk door aan te geven [1]:
“De consumptie van levensmiddelen of dranken die in plaats van suiker, Isomaltulose bevatten, leidt tot een lagere bloedglucosestijging na de consumptie daarvan in vergelijking met suikerhoudende levensmiddelen of dranken.””

De hoeveelheid isomaltulose die erin zit is erg klein (4,3 gram) en suiker wordt er niet mee vervangen. In de studie van Isidori et al waar Amino Alliance op gebaseerd is, is ook geen suiker of isomaltulose gebruikt. Er is geen bewijs dat isomaltulose, of koolhydraten in het algemeen, nodig is. De gezondheidsclaim mag gemaakt worden, maar heeft in deze context weinig betekenis.
De volgende beautyclaims worden nu gemaakt [1]:
“Bij het gebruik van aminozuren in combinatie met Isomaltulose kunnen de volgende voordelen ontstaan;
- Helpt gezonde en sterke nagels te behouden.
- Behoud van een normale huid.
- Draagt bij aan het onderhouden van gezond en sterk haar.“
Ook wordt er gezegd dat de nagels en haren er gegarandeerd sneller van gaan groeien, al kun je je afvragen of je daar blij van moet worden. De bewoordingen op zich zijn beautyclaims (geen gezondheidsclaims). Als claims helemaal tot het uiterlijk beperkt blijven, kan er sprake zijn van een beautyclaim. Dit is geen wettelijk geregelde categorie van claims. Deze claims moeten wel voldoen aan de eisen voor voedselinformatie (verordening 1169/2011) [101] en meer in het bijzonder mogen zij niet misleidend zijn [102]. Eerder gaf Amino Alliance aan dat dit door de EFSA goedgekeurde beautyclaim waren, waarbij verwezen werd naar een EFSA-rapport (zie screenshot, screenshot). Dat rapport gaat echter over silicium, wat niet in Amino Alliance zit (bovendien zijn alle gezondheidsclaim afgewezen) [103]:
“The food constituents that are the subjects of the health claims are “silicon”, “silicon (as stabilised oligomeric orthosilicic acid (OSA))”, “choline-stabilised orthosilicic acid (ch-OSA)”, “Mineral-wasser/Kieselsäure (Silizium)”, “silica/silicious earth”, and “monométhylsilanetriol”. From the references and conditions of use provided in relation to the health claims considered in this opinion, the Panel assumes that the food constituent under evaluation is silicon.”
Ook voor beautyclaims geldt bovendien, net zoals voor alle beweringen in reclame-uitgingen, dat deze onderbouwd moeten worden. Die onderbouwing ontbreekt voor de beautyclaims die door Amino Alliance worden gemaakt.
Verder wordt nog aangegeven dat Amino Alliance het immuunsysteem kan ondersteunen [104]:

Een andere invalshoek die ze maken is door gebruikers op te roepen om hun ervaringen met Amino Alliance in een video te delen (zie screenshot d.d. 25 maart 2023):
“👉Be Famous!
Natuurlijk hebben we onze eigen video’s, maar weet je dat we ook heel blij worden van beelden die gemaakt worden door de gebruikers van Amino Alliance®? Jouw video heeft net weer een andere invalshoek en we vinden het superleuk om te horen hoe jij Amino Alliance® ervaart. Juist daarom willen we jouw video met review zien en delen!
👉Amino Alliance® Video-Winactie
We kiezen 10 winnaars uit. Stuur een korte video, niet langer dan 60 seconden, naar: chalana@amino-alliance.nl en vertel waarom jij zo blij bent met Amino Alliance®. Hiermee ga je akkoord dat wij de video’s gebruiken voor social media en voor onze TV uitzendingen. 10 klanten met de leukste video winnen een prachtig Bamboedoosje van Amino Alliance® ter waarde van €19,95 en een maandverpakking (32 zakjes). Het Bamboedoosje is Eco-vriendelijk, en waterafstotend. Deze heeft de juiste maat om je voorraad Amino Alliance netjes in op te bergen.“
Dat mag natuurlijk, maar ook daar is regelgeving voor omdat de adverteerder (Amino Alliance) invloed heeft op het wel of niet plaatsen/delen van ervan. Het valt daarmee onder een reclame-uiting. In artikel 16 van de Code Aanprijzing Gezondheidsproducten (CAG) staat over het plaatsen van testimonials [105]:
“Testimonials dienen een juiste weergave te zijn van de mening van de gebruikers en mogen geen geneeskundig effect suggereren.
Toelichting:
Het gedetailleerd beschrijven en/of uitbeelden van de gezondheidstoestand zowel voor als na het gebruik kan de suggestie wekken dat het product een geneeskundige werking heeft en daarmee leiden tot strijdigheid met artikel 5.2. Gebruikerservaringen die een verandering in de gezondheidstoestand impliceren mogen alleen worden weergegeven als ze passen binnen de bandbreedte van een normale, goede gezondheid. Dat geldt bijv. voor “Ik voel me fit.”“
In een Facebookpost van 15 april 2023 staat (zie screenshot)
“Amino Alliance is een voedingssupplement dat aminozuren bevat die kunnen bijdragen aan het ondersteunen van spiergroei en herstel na inspanning. Het is mogelijk dat het supplement ook kan helpen bij het verhogen van je energielevel, omdat aminozuren een belangrijke rol spelen bij het leveren van energie aan het lichaam.”
Een dergelijke gezondheidsclaim over het ondersteunen van spiergroei en herstel na inspanning is echter alleen toegestaan voor eiwitten, op voorwaarde dat het product minimaal 12 en% eiwitten bevat (eiwitten dragen bij tot de groei van de spiermassa) [106]. De claim is niet toegestaan voor een drietal losse aminozuren. Ook de claim “ondersteunt het energieniveau” is niet toegestaan. Daar is Amino Alliance van op de hoogte want de Keuringsraad heeft duidelijk aangegeven dat er voor de ingrediënten van Amino Alliance geen gezondheidsclaims zijn toegestaan.
Op 23 april 2023 hebben ze op Facebook de onderstaande post geplaatst:

Calciumascorbaat is een niet-zure vorm van vitamine C. Een deel van die verbinding (circa 90%) is vitamine C. Calciumascorbaat of Vitamine C staan echter niet bij de ingrediënten vermeld. Dat is verplicht (inclusief hoeveelheid) wanneer daar een gezondheidsclaim voor gemaakt wordt. Bovendien moet er een minimum hoeveelheid van inzitten om die gezondheidsclaims te mogen maken. De gezondheidsclaim dat vitamine C bijdraagt tot de instandhouding van de normale werking van het immuunsysteem tijdens en na zware lichamelijke inspanningis bijvoorbeeld toegestaan bij een dagelijkse inname van 200 mg vitamine C naast de aanbevolen dagelijkse inname van vitamine C.
Klacht bij de Reclame Code Commissie
Op de website van Amino Alliance zijn inmiddels, door tussenkomst van de Keuringsraad, de meeste claims die niet zijn toegestaan aangepast of verwijderd. Op andere kanalen (Besef.nl, Facebook, Instagram, Youtube, Bol,com, tv-uitzendingen (Nederland Ontdekt) blijven die gezondheids- en medische claims echter nog steeds en opnieuw gemaakt worden. Gezondheidsclaims die op de website van Amino Alliance verwijderd zijn, blijven op de sociale media-kanalen bijvoorbeeld opnieuw geplaatst worden. Ook op Besef.nl is geen enkele claim die niet is toegestaan verwijderd. Daarnaast is er niet gereageerd op e-mails om de voortgang van de aanpassingen te bespreken, zoals telefonischafgesproken was. Van de Keuringsraad hebben ze immers tot half februari de tijd gekregen om alles aan te passen. Daarom heb ik op 10 maart 2023 een klacht in te dienen bij de ‘Reclame Code Commissie‘ (RCC). In eerste instantie heb ik op 2 april 2023 de klacht ingediend, maar omdat die te omvangrijk was heb ik die moeten inkorten.
Verweer Amino Alliance
In het verweer gaf Bonchef aan dat toen ze met Amino Alliance gingen samenwerken geen affiniteit hadden met voedingssupplementen. Ze hebben daarom teksten overgenomen die op de Amerikaanse website stonden. Ze hadden wel juridisch advies gevraagd, maar daar werd gezegd dat bewoordingen als “ondersteunend” wel mag. Sinds ze op de hoogte waren van het bestaan van de Keuringsraad hebben ze er regelmatig contact mee gehad. Tenslotte hebben ze besloten om de Keuringsraad met een spoedprocedure zelf de teksten op een aantal webpagina’s van Amino-alliance.nl te laten redigeren. Dat is keurig gebeurd (met name is er tekst geschrapt) en de voorbeelden hadden ze als bijlage toegevoegd. Uiterlijk eind april 2023 zouden de aangepaste teksten worden doorgevoerd. De reclame-uitingen zouden dan geheel in lijn zijn met de wensen van de Keuringsraad, de RCC en mij als klager.
Reactie op verweer
Het geven van een inhoudelijke reactie was niet meer mogelijk. Aan mij gaf de RCC alleen de keuze om wel of niet af te zien van een verdere behandeling. Ondanks de welwillendheid van Amino Alliance heb ik besloten niet af te zien van een verdere behandeling en een uitspraak te willen hebben. Daarvoor heb ik wel een toelichting gegeven:
Een toelichting
“Dat ik een uitspraak wil hebben ondanks de welwillendheid van Amino Alliance kan als onnodig worden gezien en onbegrip oproepen. Daarom wil ik graag een toelichting geven, mocht deze reactie naar Amino Alliance worden doorgestuurd. Om te beginnen is het denk ik goed om te beseffen dat preventieve toetsing van reclame-uitingen de voorkeur verdient. Of in ieder geval dat een commercieel bedrijf op de hoogte is van de regelgeving omtrent gezondheidsclaims en daarnaar handelt.
De Keuringsraad heeft voor de webpagina’s van Amino-alliance.nl vanzelfsprekend goede aanpassingen voorgesteld. Die gaan zelfs verder dan de klachten die ik heb ingediend. Met het doorvoeren van die aanpassingen zal een deel van de klachten dan ook niet meer van toepassing zijn. Daar ben ik dan ook zeker tevreden mee. Het punt is echter dat daarmee niet alle bestreden reclame-uitingen in mijn klacht zijn opgelost. De website-adressen met reclame-uitingen waartegen ik een klacht heb ingediend zijn namelijk:
Slechts de minderheid van de bestreden reclame-uitingen in mijn klacht heeft betrekking op reclame-uitingen die op de website Amino-alliance.nl staan (zie bijlagen 2 en 7 van de klacht). De rest had alleen maar betrekking op reclame-uitingen op Besef.nl en sociale mediakanalen. Dat komt omdat op Amino-alliance.nl al reeds eerder aanpassingen waren doorgevoerd. Amino Alliance heeft mij in een telefoongesprek op 18 januari jl. laten weten dat ze daar van de Keuringsraad ongeveer een maand de tijd voor kregen. Daar heb ik in een e-mail van 20 februari jl. naar geïnformeerd, maar daar is niet op gereageerd:
“Inmiddels zijn er op jullie website een aantal goede aanpassingen gedaan zie ik. Zijn die aanpassingen nu afgerond?”
In dat telefoongesprek heb ik overigens aangegeven dat het niet alleen om reclame-uitingen op Amino-alliance.nl gaat, maar ook om reclame-uitingen op Besef.nl. De klachten die ik heb ingediend hebben allemaal betrekking op reclame-uitingen die begin maart zijn gemaakt of begin maart nog zichtbaar waren. In mijn klacht staan geen reclame-uitingen die ten tijde van het indienen waren aangepast. Het gaat dus om reclame-uitingen die ná de deadline die Amino Alliance van de Keuringsraad had gekregen nog zichtbaar waren.
Maar welke klachten in dit dossier hebben betrekking op reclame-uitingen op Amino-alliance.nl en zouden met het doorvoeren van de voorgestelde aanpassingen van de Keuringsraad zijn opgelost? Dat zijn:
- De beautyclaims (zie bijlage 2 van de klacht):
- “Helpt gezonde en sterke nagels te behouden.”
- “Behoud van een normale huid.”
- “Draagt bij aan het onderhouden van gezond en sterk haar.”
- Een misleidende slogan (zie bijlage 7 van de klacht):
- “Amino Alliance® Het nummer 1 Amino Supplement van Nederland”
Dezelfde beautyclaims en misleidende slogan worden echter ook gemaakt in Facebookpostings van Amino Alliance die heb ik heb opgenomen in mijn klacht (zie respectievelijk bijlage 3 en 8 van mijn klacht).
Naar de reclame-uitingen op andere kanalen dan Amino-alliance.nl heeft de Keuringsraad niet gekeken. Die reclame-uitingen zijn niet aangepast of verwijderd door Amino Alliance hoewel dat voor sociale mediaberichten eenvoudig op korte termijn te realiseren is. Dat gaat mogelijk ook niet gebeuren. In ieder geval zie ik daar geen aanwijzingen voor of intenties tot. In het verweer wordt daar ook niet op gereageerd, waardoor ik aanneem (of in ieder geval niet kan uitsluiten) dat met die klachten niets gaat gebeuren. Amino Alliance komt met de gecorrigeerde teksten op Amino-alliance.nl dan ook maar gedeeltelijk aan mijn klachten tegemoet. Dat heeft mij doen besluiten om niet af te zien van een verdere behandeling van de klacht.
Het is zelfs zo dat door Amino Alliance nog tot en met 5 april jl. verschillende postings op sociale media zijn geplaatst (zie bijlagen) met reclame-uitingen die volgens de Keuringsraad niet zijn toegestaan. Dat is opmerkelijk omdat ik Amino Alliance al op 2 november 2022 erop heb geattendeerd en uitgelegd dat dergelijke reclame-uitingen niet zijn toegestaan. Daarbij heb ik ze gewezen op het ‘Handboek Voedings- en gezondheidsclaims’ van de NVWA en claimsverordening 1924/2006. En op 3 november 2022 heb ik ze gewezen op de mogelijkheid om gezondheidsclaims te laten toetsen bij de Keuringsraad omdat ze het niet met mij eens waren dat de claims die ze maakten niet waren toegestaan. Tussentijds heb ik Amino Alliance er ook op geattendeerd dat ze postings blijven plaatsen op sociale media met reclame-uitingen die niet zijn toegestaan (28 maart 2023):
“Daar komt nog bij dat jullie ook in maart 2023, zelfs tot en met gisteren, gewoon claims blijven maken die niet zijn toegestaan (zie de bijlagen voor enkele voorbeelden). De Keuringsraad was daar duidelijk over in hun e-mail van 17 maart 2023 aan de Stichting Reclame Code. In hoeverre nemen jullie de regelgeving en mijn input dan serieus vraag ik me af.”
Het is dan ook teleurstellend dat vijf maanden later nog steeds reclame-uitingen worden gemaakt op Besef.nl en op sociale media die niet zijn toegestaan. Om duidelijk te hebben van de (voorzitter van) Reclame Code Commissie van wat wel en niet mag en om te voorkomen dat een nieuwe klacht nodig is zou ik graag een uitspraak willen hebben.
Van de Amerikaanse regelgeving omtrent gezondheidsclaims (geregeld door de FDA) ben ik minder goed op de hoogte, maar ook daar is regelgeving. Je hebt daar de ‘authorized health claims’ (Nutrition, Labelling and Education Act) en sinds 2003 ook de ‘qualified health claims’ (FDA Consumer Health Information for Better Nutrition Initiative), waar het bewijs minder sterk voor hoeft te zijn. Aminozuren hebben daar geen goedgekeurde gezondheidsclaims. Het is dus de vraag of de gezondheidsclaims die in Amerika worden gemaakt wel zijn toegestaan.”
De beslissing
- Voorzittersbeslissing (pdf)
Eén onderdeel van mijn klacht is afgewezen, wat mij verbaasde. Het betreft de slogan:
“Amino Alliance® Het nummer 1 Amino Supplement van Nederland”
De reden van de afwijzing is dat er geen omstandigheden zouden zijn waarmee de gemiddelde consument op het verkeerde been zou worden gezet. Bovendien zou in reclame enige vorm van overdrijving niet ongebruikelijk.
Motivering 1
Dat enige overdrijving in reclame gebruikelijk is begrijp ik. Beweren dat Amino Alliance het nummer 1 aminozuursupplement van Nederland is suggereert echter een superioriteit (die tot aankoop kan leiden), terwijl die superioriteit niet onderbouwd kan worden. Niet onbelangrijk daarbij is dat er op internet regelmatig testen verschijnen waarin voedingssupplementen worden vergeleken er een nummer 1 uit komt rollen. Het is dus maar de vraag of het voor de gemiddelde consument duidelijk is dat het hier om een overdrijving gaat die zijn/haar aankoop niet beïnvloedt.
Motivering 2
De betreffende slogan valt binnen de competentie van de keuringsraad. Die gaf aan dat een dergelijke slogan wel misleidend is (art. 9 CAG), tenzij die onderbouwd kan worden met verkoopcijfers. Die onderbouwing is niet gegeven door Amino Alliance. In een geredigeerde tekst aan Amino Alliance maakte de Keuringsraad de onderstaande opmerking. Dat heeft ertoe geleid dat de slogan inmiddels van de website van Amino Alliance verwijderd is.
En in de brief van de Keuringsraad aan de Reclame Code Commissie (d.d. 17 maart 2023) werd als laatste onder punt d het onderstaande geschreven.
De bewering dat Amino Alliance het nummer 1 aminozurensupplement van Nederland is lijkt mij misleidend tegenover zowel de consument als de concurrentie.
- Beslissing bezwaarschrift (pdf)
Voorbeelden van claims op 16 april 2023

Beautyclaims op de website van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 26-03-2023).

Reclame-uiting op de website van Amino Alliance die niet is toegestaan (d.d. 26-03-2023)

Gezondheids- en medische claims op de website van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 26-03-2023)

Gezondheids- en medische claims op de Facebookpagina van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 09-03-2023)

Gezondheids- en medische claims en een reclame-uiting op de Facebookpagina van Amino Alliance die niet is toegestaan (d.d. 26-03-2023)

Gezondheids- en medische claims op de Facebookpagina van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 18-03-2023)

Gezondheids- en medische claims op de Facebookpagina van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 27-03-2023)

Gezondheids- (anti-aging) en medische claim (beter slapen) en een reclame-uiting (nr. 1 amino-supplement van Nederland) op de Facebookpagina van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 29-03-2023)

Gezondheids- en medische claims op de Facebookpagina van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 05-04-2023)

Gezondheidsclaims op de Facebookpagina van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 15-04-2023)
Gezondheidsclaims op de Facebookpagina van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 19-04-2023)

Gezondheids- en medische claims op de Facebookpagina van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 21-04-2023)

Gezondheidsclaims op de Facebookpagina van Amino Alliance die niet zijn toegestaan (d.d. 23-04-2023)

Gezondheids- en medische claims op de website van Besef die niet zijn toegestaan (d.d. 26-03-2023)

Gezondheids- en medische claims op de website van Besef die niet zijn toegestaan (d.d. 26-03-2023).

Gezondheids- en medische claims op de Facebookpagina van Besef die niet zijn toegestaan (d.d. 26-03-2023).

Gezondheids- en medische claims op de Facebookpagina van Besef die niet zijn toegestaan (d.d. 28-03-2023).

Gezondheids- en medische claims op de Facebookpagina van Besef die niet zijn toegestaan (d.d. 26-03-2023).

Gezondheids- en medische claims op de Facebookpagina van Besef die niet zijn toegestaan (d.d. 29-03-2023).

Gezondheids- en medische claims op het Instagram van Besef die niet zijn toegestaan (d.d. 26-03-2023).

Gezondheids- en medische claims op Bol.com die niet zijn toegestaan (d.d. 26-03-2023).

Gezondheids- en medische claims op Bol.com die niet zijn toegestaan (d.d. 18-26-2023).

Screenshot (0:34 min) uit aflevering 6 van Nederland Ontdekt met gezondheids- en medische claims die niet zijn toegestaan (09-03-2023).
- Amino-alliance.nl/ Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Isidori A, Lo Monaco A, Cappa M. A study of growth hormone release in man after oral administration of amino acids. Curr Med Res Opin 1981;7:475.
- Dopingautoriteit.nl/nzvt Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Amino-alliance.nl/over-ons/diederik-van-nederveen-meerkerk/ Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Amino-alliance.nl/over-ons/em-prof-dr-arne-van-der-gen/ Geraadpleegd: 20 maart 2023
- Opencorporates.com/companies=go+on+pure+nutritionals&commit Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Zaragozá R. Transport of Amino Acids Across the Blood-Brain Barrier. Front Physiol. 2020;11:973.
- Monné M, Vozza A, Lasorsa FM, Porcelli V, Palmieri F. Mitochondrial Carriers for Aspartate, Glutamate and Other Amino Acids: A Review. Int J Mol Sci. 2019 Sep 10;20(18):4456.
- Bestel-hier.nl/assortiment/ Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Besef.nl/ Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Nederlandontdekt.tv/ Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Leusderkrant.nl/lokaal/zakelijk/770358/-ondernemer-in-beeld-bewust-gezonder-leven-met-amino-alliance Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Suzuki T, Morita M, Hayashi T, Kamimura A. The effects on plasma L-arginine levels of combined oral L-citrulline and L-arginine supplementation in healthy males. Biosci. Biotechnol. Biochem. 2017;81:372–375.
- El-Hattab AW, Hsu JW, Emrick LT, Wong LJC, Craigen WJ, Jahoor F, Scaglia F. Restoration of impaired nitric oxide production in MELAS syndrome with citrulline and arginine supplementation. Mol Genet Metab 2012;105:607–14.
- Schwedhelm E, Maas R, Freese R, Jung D, Lukacs Z, Jambrecina A, Spickler W, Schulze F, Böger RH. Pharmacokinetic and pharmacodynamic properties of oral L-citrulline and L-arginine: impact on nitric oxide metabolism. Br J Clin Pharmacol. 2008 Jan;65(1):51-9.
- Bescós R, Gonzalez-Haro C, Pujol P, et al. Effects of dietary L-arginine intake on cardiorespiratory and metabolic adaptation in athletes. Int J Sport Nutr Exerc Metab. 2009;19(4):355-365.
- Furchgott RF, Zawadzki JV. The obligatory role ofendothelial cells in the relaxation of arterial smooth muscle byacetylcholine. Nature 1980;288:373-6.
- Palmer RM, Ferrige AG, Moncada S. Nitric oxide release accounts for the biological activity of endothelium-derived relaxing factor. Nature. 1987 Jun 11-17;327(6122):524-6.
- Nobelprize.org/prizes/medicine/1998/press-release/ Geraadpleegd: 20 maart 2023
- Katsuki S, Arnold W, Mittal C, Murad F. Stimulation of guanylate cyclase by sodium nitroprusside, nitroglycerin and nitric oxide in various tissue preparations and comparison to the effects of sodium azide and hydroxylamine. J Cyclic Nucleotide Res. 1977;3(1):23-35.
- Furchgott RF, Zawadzki JV. The obligatory role of endothelial cells in the relaxation of arterial smooth muscle by acetylcholine. Nature. 1980;288(5789):373-376.
- Ignarro LJ, Byrns RE, Wood KS (1986a). Pharmacological and biochemical properties of endothelium‐derived relaxing factor (EDRF): evidence that EDRF is closely related to nitric oxide (NO) radical. Circulation 74: II–287.
- Clementi E. The contribution of Salvador Moncada to our understanding of the biology of nitric oxide. IUBMB Life. 2003;55(10-11):563-565.
- Amino-alliance.nl/de-wetenschap/ Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Amino-alliance.nl/wp-content/uploads/2022/09/Magazine-MHM22002-scaled-1.jpeg Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Youtube.com/watch?v=ZWQPTvZH2cI Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Palmer RM, Ashton DS, Moncada S. Vascular endothelial cells synthesize nitric oxide from L-arginine. Nature. 1988 Jun 16;333(6174):664-6.
- Cooke JP. Asymmetrical dimethylarginine: the Uber marker? Circulation. 2004 Apr 20;109(15):1813-8.
- Zarezadeh M, Emami MR, Kord-Varkane H, Mousavi SH, Alizadeh H, Asbaghi O, Olang B, Khorshidi B. The effect of oral L-arginine supplementation on asymmetric dimethylarginine levels: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Advances in Integrative Medicine, Volume 7, Issue 2, 2020, Pages 61-66, ISSN 2212-9588.
- Bahrami LS, Arabi SM, Feizy Z, Rezvani R. The effect of beetroot inorganic nitrate supplementation on cardiovascular risk factors: A systematic review and meta-regression of randomized controlled trials. Nitric Oxide. 2021;115:8-22.
- Amino-alliance.nl/de-wetenschap/ Geraadpleegd: 20 maart 2023
- Bai Y, Sun L, Yang T, Sun K, Chen J, Hui R. Increase in fasting vascular endothelial function after short-term oral L-arginine is effective when baseline flow-mediated dilation is low: a meta-analysis of randomized controlled trials. Am J Clin Nutr. 2009;89(1):77-84.
- Tang JE, Lysecki PJ, Manolakos JJ, MacDonald MJ, Tarnopolsky MA, Phillips SM. Bolus arginine supplementation affects neither muscle blood flow nor muscle protein synthesis in young men at rest or after resistance exercise. J Nutr. 2011;141(2):195-200.
- Alvares TS. Conte-Junior C.A. Silva JT, Paschoalin VM. Acute L-Arginine supplementation does not increase nitric oxide production in healthy subjects. Nutr. Metab. 2012, 9, 54.
- Blum A, Hathaway L, Mincemoyer R, et al. Effects of oral L-arginine on endothelium-dependent vasodilation and markers of inflammation in healthy postmenopausal women. J Am Coll Cardiol. 2000;35(2):271-276.
- Liu TH, Wu CL, Chiang CW, Lo YW, Tseng HG, Chang CK. No effect of short-term arginine supplementation on nitric oxide production, metabolism and performance in intermittent exercise in athletes. J. Nutr. Biochem. 2009, 20, 462–468.
- Forbes SC, Bell GJ. The acute effects of a low and high dose of oral L-arginine supplementation in young active males at rest. Appl Physiol Nutr Metab. 2011;36(3):405-411.
- Meirelles CM, Matsuura C. Acute supplementation of L-arginine affects neither strength performance nor nitric oxide production. J Sports Med Phys Fitness. 2018;58(3):216-220.
- Dioguardi FS. To give or not to give? Lessons from the arginine paradox. J. Nutrigenet. Nutrige. 2011, 4, 90–98.
- Ueda S, Petrie JR, Cleland SJ, Elliott HL, Connell JM. Insulin vasodilatation and the “arginine paradox”. Lancet 1998, 351, 959–960.
- Kurz S, Harrison DG. Insulin and the arginine paradox. J. Clin. Investig. 1997, 99, 369–370.]
- Goli P, Yazdi M, Heidari-Beni M, Kelishadi R. Growth Hormone Response to L-Arginine Alone and Combined with Different Doses of Growth Hormone-Releasing Hormone: A Systematic Review and Meta-Analysis. Int J Endocrinol. 2022 Nov 23;2022:8739289.
- Amino-alliance.nl/nederland-ontdekt/ Geraadpleegd: 20 maart 2023
- Tanaka, K.; Inoue, S.; Shiraki, J.; Shishido, T.; Saito, M.; Numata, K.; Takamura, Y. Age-related decrease in plasma growth hormone: Response to growth hormone-releasing hormone, arginine, and l-dopa in obesity. Metabolism 1991, 40, 1257–1262.
- Merimee TJ, Rabinowtitz D, Fineberg SE. Arginine-initiated release of human growth hormone. Factors modifying the response in normal man. N Engl J Med. 1969 Jun 26;280(26):1434-8.
- Amino-alliance.com/shop/amino-alliance-auto-delivery/ (zie onderaan bij FAQ’s voor overzicht studies)
- Marcell TJ, Taaffe DR, Hawkins SA, et al. Oral arginine does not stimulate basal or augment exercise-induced GH secretion in either young or old adults. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 1999;54(8):M395-M399.
- Collier SR, Collins E, Kanaley JA. Oral arginine attenuates the growth hormone response to resistance exercise. J Appl Physiol (1985). 2006;101(3):848-852.
- Suminski RR, Robertson RJ, Goss FL, et al. Acute effect of amino acid ingestion and resistance exercise on plasma growth hormone concentration in young men. Int J Sport Nutr. 1997;7(1):48-60.
- Nederlandontdekt.tv/ Geraadpleegd: 20 maart 2023
- Overvoedingengezondheid.nl/wp-content/uploads/2023/02/Diederik-van-Nederveen-en-Arne-van-der-Gen-te-gast-bij-Harry-Mens-Business-Class.mp4 Geraadpleegd: 20 maart 2023
- Winkler A, Rief W. Effect of Placebo Conditions on Polysomnographic Parameters in Primary Insomnia: A Meta-Analysis. Sleep. 2015 Jun 1;38(6):925-31.
- Cornu C, Remontet L, Noel-Baron F, Nicolas A, Feugier-Favier N, Roy P, Claustrat B, Saadatian-Elahi M, Kassaï B. A dietary supplement to improve the quality of sleep: a randomized placebo controlled trial. BMC Complement Altern Med. 2010 Jun 22;10:29.
- Amino-alliance.com/ Geraadpleegd: 20 maart 2023
- Gad MZ. Anti-aging effects of l-arginine. Journal of Advanced Research, Volume 1, Issue 3, 2010, Pages 169-177.
- Business-class.nl/uitzendingen/2022-2023/30/amino-alliance Geraadpleegd: 2 april 2023
- Nosek BA, Ebersole CR, DeHaven AC, Mellor DT. The preregistration revolution. Proceedings of the National Academy of Sciences. 2018;115(11), 2600–2606.
- O’Connor EA, Evans CV, Ivlev I, et al. Vitamin and Mineral Supplements for the Primary Prevention of Cardiovascular Disease and Cancer: Updated Evidence Report and Systematic Review for the US Preventive Services Task Force. JAMA. 2022;327(23):2334-2347.
- Amino-alliance.com/anti-aging-supplement/ Geraadpleegd: 20 maart 2023
- Bode-Böger SM, Muke J, Surdacki A, Brabant G, Böger RH, Frölich JC. Oral L-arginine improves endothelial function in healthy individuals older than 70 years. Vasc Med. 2003;8(2):77-81.
- Adams MR, Forsyth CJ, Jessup W, Robinson J, Celermajer DS. Oral L-arginine inhibits platelet aggregation but does not enhance endothelium-dependent dilation in healthy young men. J Am Coll Cardiol 1995; 26: 1054–61.
- Blum A, Hathaway L, Mincemoyer R et al. Oral L-arginine in patients with coronary artery disease on medical management. Circulation 2000; 101: 2160–64.
- Rodrigues-Krause J, Krause M, Rocha IMGD, Umpierre D, Fayh APT. Association of l-Arginine Supplementation with Markers of Endothelial Function in Patients with Cardiovascular or Metabolic Disorders: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients. 2018 Dec 20;11(1):15.
- Amino-alliance.com/research/ Geraadpleegd: 25 maart 2023
- Campbell BI, La Bounty PM, Roberts M. The ergogenic potential of arginine. J Int Soc Sports Nutr. 2004 Dec 31;1(2):35-8.
- Torregrossa AC, Aranke M, Bryan NS. Nitric oxide and geriatrics: Implications in diagnostics and treatment of the elderly. J Geriatr Cardiol. 2011 Dec;8(4):230-42.
- Gusarov I, Gautier L, Smolentseva O, et al. Bacterial nitric oxide extends the lifespan of C. elegans. Cell. 2013;152(4):818-830.
- Sciencedirect.com/topics/neuroscience/arginine Geraadpleegd: 37 maart 2023
- Amino-alliance.com/about/ Geraadpleegd: 24 maart 2023
- Youtube.com/watch?v=Wsfh8jhclDE&t=1s Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Amino-alliance.nl/wp-content/uploads/2022/09/Magazine-MHM22002-scaled-1.jpeg Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Patents.google.com/?inventor=Arne+Van+Der+Gen Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Delpino FM, Figueiredo LM, Forbes SC, Candow DG, Santos HO. Influence of age, sex, and type of exercise on the efficacy of creatine supplementation on lean body mass: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Nutrition. 2022;103-104:111791.
- Europese claimsverordening 1924/2006 (pdf) Geraadpleegd: 25 maart 2023
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to L-arginine and “immune system functions” (ID 455, 1713), growth or maintenance of muscle mass (ID 456, 1712, 4681), normal red blood cell formation (ID 456, 664, 1443, 1712), maintenance of normal blood pressure (ID 664, 1443), improvement of endothelium-dependent vasodilation (ID664, 1443, 4680), “physical performance and condition” (ID1820), “système nerveux”(ID608), maintenance of normal erectile function (ID649, 4682), contribution to normal spermatogenesis (ID 650, 4682), “function of the intestinal tract” (ID 740),and maintenance of normal ammonia clearance (ID 4683) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal2011;9(4):2051. [30pp.].
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to L-lysine and immune defense against herpes virus (ID 453), maintenance of normal blood LDL-cholesterol concentrations (ID 454, 4669), increase in appetite leading to an increase in energy intake (ID 610), contribution to normal protein synthesis (ID 609, 1612), maintenance of normal bone (ID 663, 1915), and increase in calcium absorption leading to an increase in calcium retention (ID 609, 1612) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal 2011;9(4):2063. [21 pp.].
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to glutamine and immune health (ID 733) and integrity of the intestinal lining and normal intestinal permeability (ID 1602) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006 on request from the European Commission. EFSA Journal 2009; 7(9):1235. [14 pp.].
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to L-glutamine and growth or maintenance of muscle mass (ID 719, 722, 3185), faster restoration of muscle glycogen stores after strenuous exercise (ID 434, 699, 701, 723, 1569), skeletal muscle tissue repair (ID 721), maintenance of normal neurological function (ID 662, 700), increased attention (ID 700, 1570), improvement of working memory (ID 700, 1570), maintenance of defense against pathogenic gastro-intestinal microorganisms (ID 452), gut protein synthesis (ID 701), decreasing gut permeability (ID 701), and stimulating immunological responses (ID 1568) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal 2011;9(6):2225. [27 pp.].
- Shiraseb F, Asbaghi O, Bagheri R, Wong A, Figueroa A, Mirzaei K. Effect of l-Arginine Supplementation on Blood Pressure in Adults: A Systematic Review and Dose-Response Meta-analysis of Randomized Clinical Trials. Adv Nutr. 2022 Aug 1;13(4):1226-1242.
- Kang K, Shu XL, Zhong JX, Yu TT. Effect of L-arginine on immune function: a meta-analysis. Asia Pac J Clin Nutr. 2014;23(3):351-9.
- Sepandi M, Abbaszadeh S, Qobady S, Taghdir M. Effect of L-Arginine supplementation on lipid profiles and inflammatory markers: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Pharmacol Res. 2019 Oct;148:104407.
- Hadi A, Arab A, Moradi S, Pantovic A, Clark CCT, Ghaedi E. The effect of l-arginine supplementation on lipid profile: a systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials. Br J Nutr. 2019 Nov 14;122(9):1021-1032.
- Yousefi Rad E, Nazarian B, Saboori S, Falahi E, Hekmatdoost A. Effects of l-arginine supplementation on glycemic profile: Evidence from a systematic review and meta-analysis of clinical trials. J Integr Med. 2020 Jul;18(4):284-291.
- Karimi E, Hatami E, Ghavami A, Hadi A, Darand M, Askari G. Effects of L-arginine supplementation on biomarkers of glycemic control: a systematic review and meta-analysis of randomised clinical trials. Arch Physiol Biochem. 2021 Jan 10:1-11.
- Khosroshahi MZ, Asbaghi O, Moradi S, Kelishadi MR, Kaviani M, Mardani M, Jalili C. The effects of supplementation with L-arginine on anthropometric indices and body composition in overweight or obese subjects: A systematic review and meta-analysis. Journal of Functional Foods, Volume 71, 2020, 104022, ISSN 1756-4646.
- Mousavi SM, Milajerdi A, Fatahi S, Rahmani J, Zarezadeh M, Ghaedi E, Varkaneh HK. The effect of L-arginine supplementation on obesity-related indices: A systematic review and meta-analysis of randomized clinical trials. Int J Vitam Nutr Res. 2021 Jan;91(1-2):164-174.
- Drover JW, Dhaliwal R, Weitzel L, Wischmeyer PE, Ochoa JB, Heyland DK. Perioperative use of arginine-supplemented diets: a systematic review of the evidence. J Am Coll Surg. 2011;212(3):385–399.
- Howes N, Atkinson C, Thomas S, Lewis SJ. Immunonutrition for patients undergoing surgery for head and neck cancer. Cochrane Database Syst Rev. 2018 Aug 30;8(8):CD010954.
- Rhim HC, Kim MS, Park YJ, Choi WS, Park HK, Kim HG, Kim A, Paick SH. The Potential Role of Arginine Supplements on Erectile Dysfunction: A Systemic Review and Meta-Analysis. J Sex Med. 2019 Feb;16(2):223-234.
- Kerksick CM, Wilborn CD, Roberts MD, Smith-Ryan A, Kleiner SM, Jäger R, Collins R, Cooke M, Davis JN, Galvan E, Greenwood M, Lowery LM, Wildman R, Antonio J, Kreider RB. ISSN exercise & sports nutrition review update: research & recommendations. J Int Soc Sports Nutr. 2018 Aug 1;15(1):38.
- Viribay A, Burgos J, Fernández-Landa J, Seco-Calvo J, Mielgo-Ayuso J. Effects of Arginine Supplementation on Athletic Performance Based on Energy Metabolism: A Systematic Review and Meta-Analysis. Nutrients. 2020 May 2;12(5):1300.
- Rezaei S, Gholamalizadeh M, Tabrizi R, Nowrouzi-Sohrabi P, Rastgoo S, Doaei S. The effect of L-arginine supplementation on maximal oxygen uptake: A systematic review and meta-analysis. Physiol Rep. 2021 Feb;9(3):e14739.
- Nyawose S, Naidoo R, Naumovski N, McKune AJ. The Effects of Consuming Amino Acids L-Arginine, L-Citrulline (and Their Combination) as a Beverage or Powder, on Athletic and Physical Performance: A Systematic Review. Beverages. 2022; 8(3):48.
- Schulman SP, Becker LC, Kass DA, et al. L-arginine therapy in acute myocardial infarction: the Vascular Interaction With Age in Myocardial Infarction (VINTAGE MI) randomized clinical trial. JAMA. 2006;295(1):58-64.
- Wilson AM, Harada R, Nair N, Balasubramanian N, Cooke JP. L-arginine supplementation in peripheral arterial disease: no benefit and possible harm. Circulation. 2007;116(2):188-195.
- Holeček M. Side effects of amino acid supplements. Physiol Res. 2022 Mar 25;71(1):29-45.
- Huang J, Ladeiras D, Yu Y, Ming XF, Yang Z. Detrimental Effects of Chronic L-Arginine Rich Food on Aging Kidney. Front Pharmacol. 2021 Jan 19;11:582155.
- Xiong Y, Fru MF, Yu Y, Montani JP, Ming XF, Yang Z. Long term exposure to L-arginine accelerates endothelial cell senescence through arginase-II and S6K1 signaling. Aging (Albany NY). 2014 May;6(5):369-79.
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to the sugar replacers xylitol, sorbitol, mannitol, maltitol, lactitol, isomalt, erythritol, D-tagatose, isomaltulose, sucralose and polydextrose and maintenance of tooth mineralisation by decreasing tooth demineralisation (ID 463, 464, 563, 618, 647, 1182, 1591, 2907, 2921, 4300), and reduction of post-prandial glycaemic responses (ID 617, 619, 669, 1590, 1762, 2903, 2908, 2920) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal 2011;9(4):2076. [25 pp.].
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to silicon and protection against aluminium accumulation in the brain (ID 290), “cardiovascular health” (ID 289), forming a protective coat on the mucous membrane of the stomach (ID 345), neutralisation of gastric acid (ID 345), contribution to normal formation of collagen and connective tissue (ID 287, 288, 333, 334, 335, 1405, 1652, 1718, 1719, 1945), maintenance of normal bone (ID 287, 335, 1652, 1718, 1945), maintenance of normal joints (ID 1405, 1652, 1945), maintenance of normal appearance and elasticity of the skin (ID 288, 333), and contribution to normal formation of hair and nails (ID 334, 1652, 1719) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal 2011;9(6):2259. [28 pp.].
- Europese claimsverordening 1169/2011 (pdf) Geraadpleegd: 29 maart 2023
- Reclamecode.nl/nrc_taxonomy/algemeen/ Geraadpleegd: 29 maart 2023
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to silicon and protection against aluminium accumulation in the brain (ID 290), “cardiovascular health” (ID 289), forming a protective coat on the mucous membrane of the stomach (ID 345), neutralisation of gastric acid (ID 345), contribution to normal formation of collagen and connective tissue (ID 287, 288, 333, 334, 335, 1405, 1652, 1718, 1719, 1945), maintenance of normal bone (ID 287, 335, 1652, 1718, 1945), maintenance of normal joints (ID 1405, 1652, 1945), maintenance of normal appearance and elasticity of the skin (ID 288, 333), and contribution to normal formation of hair and nails (ID 334, 1652, 1719) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal 2011;9(6):2259. [28 pp.].
- Amino-alliance.nl/voordelen/ Geraadpleegd: 29 maart 2023 (gebroken link)
- Keuringsraad. Code Aanprijzing Gezondheidsproducten (CAG) 2019 (pdf)
- EFSA Panel on Dietetic Products, Nutrition and Allergies (NDA); Scientific Opinion on the substantiation of health claims related to protein and increase in satiety leading to a reduction in energy intake (ID 414, 616, 730), contribution to the maintenance or achievement of a normal body weight (ID 414, 616, 730), maintenance of normal bone (ID 416) and growth or maintenance of muscle mass (ID 415, 417, 593, 594, 595, 715) pursuant to Article 13(1) of Regulation (EC) No 1924/2006. EFSA Journal 2010;8(10):1811. [ 24 pp.].